Samvinnan - 01.03.1928, Side 35

S A M V I N N A N
29
bamið, sem kaupir, sligast svo undan umbótum foreldra
sinna, vegna hins háa verðs. Helgi Þórarinsson vildi
reyna að sigla fram hjá þessu skeri, og því gaf hann
sveitinni jörð sína, með því skilyrði, að sveitin bygði hana
eftirkomendum hans eftir nánari reglum og ákvað af-
gjaldið, að mig minnir 120 kr. Það, sem vanst með þessu,
var það, að jörðin varð þannig til varanlegra afnota fyrir
ætt hans, með afgjaldi, sem var svo lítið, að það var sama
sem að búið væri á henni leigulaust. Þetta gerir hverjum
bónda auðveldara að bæta jörð sína og gera hana full-
komna og gagnlega framleiðslunni í landinu.
Eg hefi svo ekki fleira að segja um till. að þessu
sinni. Eg veit, að enginn þm. getur misskilið, að með
þessu er reynt að slá föstu nokkrum aðalatriðum viðvíkj-
andi meðferð milliþinganefndarinnar á þessu máli. Atriði
þessi eru svo ljós, að enginn ætti að þurfa að vera í vafa
um, hvort hann er með eða á móti þeim. Eg býst nú reynd-
ar við, að einstakir þm. sjeu á móti 1. lið till., af því að
þar er lagt til að leggja hærri skatt á efnamenn. En þá
vil eg spyrja þessa sömu þm., hvar eigi að taka féð í
þetta. Það er hægt að sýna viðhorf þingsins með því að
láta greiða atkv. um hvern lið till. fyrir sig og koma þá
fram meðmæli eða mótmæli þingsins, að því er snertir
hvern einstakan lið sérstaklega.
Jeg þarf ekki að taka það fram um gróðaskattinn,
að hann er mun réttlátari en neysluskatturinn, af því að
hann greiða ekki aðrir en þeir, sem hafa ákveðnar eignir
og ákveðnar tekjur á tilteknu ári. En um leið og þeim
gengur illa, hverfur skatturinn. Það er þess vegna, sem eg
stakk upp á því, að afla sjóðnum tekna með gróðaskatti,
þó að mér sé það ljóst, að sá skattur er nokkuð misjafn,
eftir því, hvemig árar og þarf þá í mörgum árum að
grípa til annara úrræða, samhliða megintekjustofninum.