Samvinnan - 01.03.1928, Síða 36
30
SAMYINNAN
II.
Hæstv. forsrh. (J. Þ.) talaði aðallega um 1. lið till.
og komst að þeirri niðurstöðu, að ekki væri viðeigandi,
að milliþinganefndin gerði tillögur í skattamálum.
I því sambandi vil eg minna hæstv. ráðh. á það, að í
viðskiftum okkar í vetur, út af útflutningsgjaldinu.. kom
nokkuð svipað fyrir. Þá barst talið að því, að fyrir fáum
árum setti Búnaðarfélagið nefnd til þess að gera till. um
Ræktunarsj óðinn. Sú nefnd kom síðan fram með ákveðn-
ar till. um það, hvernig tekna skyldi aflað handa sjóðn-
um, og þeim till. hefir, í aðalatriðum, verið farið eftir.
Það er þess vegna sögulega rangt hjá hæstv. ráðh., að
fordæmi vanti. Það eru dæmi til, að saman fara tillögur
um útgjaldaaukningar og tillögur um skatta.
Við erum sammála um það, hæstv. ráðh. og eg, að
það eigi að fylgjast að, ný og varanleg útgjöld og tekju-
auki. Þegar landhelgissjóðurinn var stofnaður, voru á-
kveðnar tekjurnar og eyðslan. Það er hinn mesti skaði,
þegar lagt er út í einhverjar framkvæmdir, án þess að
hugsa sér einhvern tekjuauka. Mér finst það ástæðulaust,
að vantreysta milliþinganefndinni í landbúnaðarmálum
til þess að rannsaka jafn einfalt mál sem þetta, og sér-
staklega situr það illa á hæstv. forsætisráðh. að van-
treysta henni, þar sem hún verður þannig skipuð, að
flokkur hans ræður einn manninn og stjómin annan, en
þeir eru þrír ,sem nefndina skipa. Annars virðist vera
skoðanamunur milli ráðherranna tveggja í þessu máli.
Hæstv. atvinnumálaráðh. (M. G.) virðist geta gengið inn
á aðalhugmynd frv., en hæstv. forsætisráðh. er á móti
allri hugmyndinni. Stjórnin er því klofin, og getur það
vel orðið landnámsmálinu til tjóns, ef hæstv. forsætis-
ráðh. verður yfirsterkari.
Hæstv. forsætisráðh. sagði, að það væri ógætilegt
að bera okkur saman við aðrar þjóðir, þó að þær legðu
mikið fé til nýbýla, við værum svo miklu fátækari en
þær, og auk þess ættum við mörg önnur verkefni óleyst,
og tók hann sem dæmi vegi og spítala. En við verðum að