Tímarit kaupfjelaganna - 01.01.1896, Blaðsíða 19

13
er hélt þeirri skoðun fram, að kaupfélög gætu ekki stað-
izt án kaupmanna, og vildi láta sem fyrst til skarar skríða
í því tilliti. Hann vildi enga verzlun þiggja hjá kaupfé-
lagsmönnum, né miðla þeim neinu af sínum varningi, svo
það gæti sem fyrst og fullkomnast kornið í ljós, hvor skoð-
unin réttari væri. Hann sagði óbeinlínis við hvern félags-
mann, sem leitaði hans af þörf eða gömlurn vana: „Vertu
ekki að daðra við mig, sýndu að þú sért sjálfum þér uóg-
ur og félag þitt“. Hanu hvikaði ekki stórt af stefnunui,
og félagið sat við sinn keip og herti róðurinn.
Síðan eru nú liðin um 10 ár, og hvernig hefir svo þóf-
ið gengið?
Svolítil vöruskipti og önnur viðskipti hafa að vísu átt
sér stað innbyrðis meðal kaupfélagsmanna og kaupmanns-
liða; en yfirleitt hefir hvor flokkurinn fyrir sig siglt sinn
sjó með eigin seglum. Kaupfélagsmenn hafa orðið að borga
allar sínar búðarskuldir og það í einni svipan, en panta
aftur allar sínar vörur frá útlöndum. Á þessu tímabili
hefir verið misjöfnum byr að fagna í verzlunarinálum. —-
Yfir höfuð hefir verðlag verið fremur óhagstæðara en uæsta
tímabil á undan. Kaupfélagið hefir eigi getað koinizt af,
án þess að taka talsvert lán, til þess, fyrst og fremst, að
geta borgað hinar afarmiklu, gömlu „búðarskuldir11, ogjafn-
framt til þess að geta haft vetrarforða handa meðlimum
sínum, svo það þyrfti eigi, að dæmum ýmsra annara kaup-
félaga, að knýja á náðardyr kaupmannsins þegar úr nýári.
Nú er hagur félagsins þannig, að það er í engum
verzlunarskuldum; það á nægan forða af nauðsynjavörum
til næstu sumarkauptíðar. Talsvert af peningum hafa og
kaupfélagsmenn undir höndum tii annara þarfa; þeir eiga
og nokkuð af verzlunaráhöldum og geymsluhúsum, og eru
búnir að koma á fót álitlegum vísi til ýmsra varasjóða.
Þeir eiga hér að auki það, sem er margfallt rneira virði
en allt þetta. Þcir hafa haldið velli og eiga sigri að hrósa
enu sem komið er; þeir eiga trú á mátt sinn og rnegin;
þeir eiga trú á því, að þeir sigli rétta leið, og að þeir