Andvari - 01.01.2002, Page 194

192
GUÐRÚN KVARAN
ANDVARI
Ekki kemur fram hverjum þessi yfirlýsing var ætluð og hvað það var ná-
kvæmlega sem knúði Björgu til að láta eftir sig þetta bréf. Jón Dúason taldi
nauðsynlegt að láta skýringar fylgja og varpa þær nokkru ljósi á beiskju
hennar.
Jeg sá á henni, að henni var þetta sár þraut. Er jeg sýndi henni brjefið hreinritað, hafði
hún ekkert á móti því, en henni var það þá enn hin sama sára þraut, að þurfa að snerta
á þessu efni. Framkoma hennar við mig minti mig á Krist í Grasgarðinum. Skylda mín
var að hlýða hennar boði, en ekki að hafa áhrif á hana á nokkum hátt. Jeg sá á svip henn-
ar, að hún bað sig undan þeim bikar að undirskrifa brjefið, en sagði samt, að það væri
nauðsynlegt, að jeg og Jón bróðir hennar vissum þetta. Því eyðilagði jeg ekki brjefið.
Jeg spurði hana, hvort hún hefði sjálf sjeð seðlana afskrifaða. Hún svaraði, að hún hefði
ekki viljað sjá það.
Ovild hennar við brjefið stafaði af hugboði um, að það kynni að skaða Sigfús. „Það
verður, Jón minn, ekki haldið, að þeir menn hafi verið ærlegir í lífinu, sem ekki eru ær-
legir í dauðanum." Hún lagði bann fyrir, að neitt yrði gert, er gæti skaðað Sigfús, og tók
alvarlegt loforð af mjer um það.
Fyrir á að giska ári síðan, sagði Björg við mig eitthvað á þessa leið: að þegar maður
hefur styrkt og stutt mann um langan hluta æfi sinnar, þá hefur maður ekki löngun til að
gera það endaslept.
Af þessum orðum að dæma virðist sem farið hafi verið á bak við Björgu og
verk hennar skrifað upp án þess að leita samþykkis hennar. Jón segir tilgang
hennar með yfirlýsingunni vera þann að „upplýsa hið sanna um orðabókar-
seðla hennar.“ Tveimur dögum áður hafði Jón ritað annað bréf fyrir Björgu
þar sem hún lætur koma fram að hún eigi til helminga við Sigfús aukahand-
rit að orðabókinni sem metið hafi verið á tólf þúsund krónur. Oskaði hún eft-
ir að þeim sex þúsundum, sem í hennar hlut ættu að falla, yrði varið til að
gefa út heimspekiritið hennar. Með aukahandriti hlýtur hún að eiga við afrit-
uðu seðlana.
I erfðaskrá12 sem samin var á St. Elísabetar spítala 21. febrúar 1934 ánafn-
ar Björg Sigfúsi orðabókarhandrit og orðabókarseðla, sem kunni að finnast í
hennar fórum, en aukahandritinu átti að koma í verð. Fól hún Jóni bróður sín-
um að taka á sínum tíma á móti því fé, sem fengist fyrir hennar helming af
„íslenska orðabókar-aukahandritinu,“ og kosta með því prentun á heimspeki-
ritinu eins og áður er getið.
Meðal gagna, sem Björg lét eftir sig, er bréf, skrifað af henni sjálfri en
ódagsett. Ekki er auðvelt að ráða í aldurinn en ég tel líklegt að það hafi ver-
ið skrifað skömmu eftir að bókinni var lokið. Þar býður Björg íslenska ríkinu
sinn hlut „í handriti okkar Sigfúsar Blöndal bókavarðar að hinni íslensk-
dönsku orðabók hans.“ Handritið segir hún telja um 200.000 seðla og telur
að að minnsta kosti 50.000 tilvitnanir hafi ekki verið nýttar í orðabókina.
Taldi hún þetta seðlasafn geta nýst vel sögulegri íslenskri orðabók sem væri