Vaka - 01.07.1927, Blaðsíða 66
272
ÓLAFUR LÁRUSSON:
[vaka]
leiðin, sein farin yrði, leiddi til þess, að sparnaðurinn
yrði niinni en til var ætlazt.
Sumir kunna að segja, að þessar tölur sanni ekkert
gegn því, að óþarft sé að halda þing á ári hverju. Mála-
fjöldinn sanni ekkert, því mörg mál séu borin upp á
þingi að þarflausu og lenging þingtimans komi af því,
að óhaganlegar sé unnið á þinginu nú en fyr. Um þetta
hvorugt skal hér dæint, en víst er um það, að hvorugt
lagast við það eitl að halda þing að eins annaðhvert ár.
Hitt er líka víst, að hér bíða svo mörg verkefni þingsins,
að það gæti haft nóg að starfa, þó það kæmi saman á
hverju ári og sæti mun lengur en nú.
I þingræðislöndum er það eitt af ætlunarverkurn þing-
anna að hafa eftirlit með því, hvernig stjórnirnar fara
ineð vald sitt. Það gefur að skilja, að það eftirlit verður
minna og kemur að minna gagni því sjaldnar sem þingin
koma saman. Hér skal það eigi rakið, hvernig Alþingi
hefir stundað það verk sitt, en flestir inunu á einu máli
um það, að ekki hafi verið vanþörf á eftirliti ineð sum-
um stjórnunum, sem hér hafa setið að völdum. Verði
þingum fækkað, verður þetta eftirlit minna en áður. Og
þess verður ekki 'Iangt að bíða, að óánægja rís út af því.
Stjórnir eru, eins og kunnugt er, fljótar að fylla mæli
synda sinna að dómi andstæðinganna. Og það mun
sannast, að stjórnarandstæðingar verða óþolinmóðir og
una því illa, að fá eigi að hella úr skálum reiði sinnar
yfir stjórnina á þingi nema annaðhvert ár. Þá langar í
nöldrið sitt og verða eilíflega að klifa um aukaþing. Vér
höfðuin eigi lengi haft þingræðisstjórn, þegar vér fund-
um til þessa. 1910 kröfðust andstæðingar stjórnarinnar
aukaþings. Síðan hefir eigi gefizt tilefni til slíkrar krölu,
með því að þing hefir verið haldið á hverju ári síðan.
Ein af ástæðunum til þess, að sú nýbreytni var tekin
upp að halda reglulegt þing ár hvert, var sú, að þá yrði
auðveldara að semja fjárlögin. Fjárlögin eru ávalt spá-
dómur. Áætlanir þeirra, hvort heldur er um tekjur eða