Menntamál - 01.12.1937, Blaðsíða 25

MENNTAMÁL
183
mikið annað var þeim á herðar lagt, sem vildu gerast
listamenn leiksviðsins.
Grikkir.
Ef vér aflur lítum til elstu menningarþjóða Evrópu —
Forn-Grikkja, og Rómverja, þá sjáum vér að þeir stund-
uðu framsagnarlistina af mikilli kostkæfni á gullaldar-
timabili sínu. Áreiðanlegar heimildir leiklistarsögunnar
greina frá því, að menn þeirra tima, lögðu á sig mikið
andlegt og líkamlegt erfiði lil að ná valdi yfir tungutaki
sinu. Flestir munu kannast við söguna um mælskumann-
inn fræga Demosthenes, sem þjálfaði og styrkti rödd sina,
með því að keppa við brimgnýinn við sjávarströndina
með munninn fullan af smásteinum.
Skólar J)eirra lögðu mikla áherzlu á það, að kenna
nemendunum að haga vel orðum sínum og flytja mál sitt
skýrt og áhcyrilega, með sem allra fullkomnastri liljóð-
fræðilegri fegurð.
Gullaldarleikhúsin grísku og rómversku gerðu geisi-
liáar kröfur til undirhúningsmenntunar leikaranna. Þeir
urðu að geta dansað, sungið og lesið upp af óaðfinnaulegri
snild. — En fyrst og fremst var áherzla lögð á það, að
þroska og fegra röddina, — róminn. „Leikara skal dæma
eftir rómnum, og leikni hans í meðferð hins talaða orðs.
En stjórnmálamann skal meta eftir vitsmununum,‘; sagði
Demosthenes. Cicero farasl þannig orð: „Leikarinn æfir
rödd af mjög mikilli ástundun, og eftir föstum reglum
og æfingum jandardráttar og talfæra. Hann byrjar æfing-
arnar snemma á morgnana á fastandi maga, því liálsinn
stirðnar eftir móltið. Hófsemi í mat og drykk cr nauð-
svnleg og sjálfsögð. Þessar æfingar iðka þeir árum sam-
an, bæði fyrir og eftir sýningar hvern dag, og oflasl und-
ii handleiðslu leikinna tálkennara.“ Þannig farast liinum
l'ræga Cicero orð.
1 margar aldir voru grislcir og rómverskir leikarar