Menntamál - 01.12.1939, Blaðsíða 40
166
MENNTAMÁL
Comité international de la Croix-Rouge í Genéve og The
League of Red Cross Societies i París.
Það eru nú liðin 80 ár síðan hugmyndin um stofnun
slíkra félaga sem Rauða kross félaganna kom fram, og er
höfundur þeirra Svisslendingurinn Henry Dunant. Með
eigin augum hafði hann litið hörmungar þær, er særðir
hermenn áttu við að stríða á vígvellinum við Solferino í
orustunni milli Austurríkismanna og ítala árið 1859, og
þetta vakti umhugsun hans um það, hvernig koma mætti
mönnum þeim bezt til hjálpar, er svo grálega og miskunn-
arlaust voru leiknir. Hvíldarlaust vann hann að því, að
finna viðunandi lausn þessa vandasama máls, og árið 1862
kom út hin merkilega bók hans, „Minningar frá Solferina“,
sem vakti athygli um gervallan heim menntaðra
manna. í bók sinni setur hann nákvæmlega fram tillögur
sínar um það, hvernig beri að hjálpa og annast særða og
sjúka hermenn á vígvöllunum. Útkoma þessa rits varð til
þess, að sama ár var skipuð nefnd manna, er átti aðsetur
sitt í Genéve og skyldi hún rannsaka og athuga nánar
tillögur Dunants. Árangurinn af starfi þessarar nefndar
og riti Dunants varð sá, að árið 1864 mættu fulltrúar frá
16 þjóðum Evrópu í Genéve og undirrituðu hina frægu
Genfersamþykkt, sem í aðalatriðum miðar að því og ákveð-
ur, að sjúkir og særðir, læknar, hjúkrunarkonur, hjúkrun-
arstöðvar og hjálparstöðvar sé jafnan talið hlutlaust í
ófriði og hljóti fulla nærgætni og virðingu ófriðaraðilja
og verði ekki haft að skotspónum ófriðarins. Jafnframt því
taldi samþykktin sjálfsagt og skyldu þeirra, sem í ófriöi
eiga, að rétta sjúkum og særðum hjálparhönd, hvort heldur
vinur eða fjandmaður átti í hlut. Rauður kross á hvítum
grunni var svo valinn tákn þessarar starfsemi, og það er
ekki fyrir neina tilviljun, að þannig tókst um val á þessu
friðarins tákni. Svissneski þjóðfáninn er hvítur kross á
rauðum grunni, og það var til heiðurs Henry Dunants,
Svisslendingum og höfundi þessara hugsjóna, sem hið