Menntamál - 01.08.1967, Blaðsíða 23
MENNTAMÁL
117
heilaga orð, og því hlytu þeir, sem engin orð skildu, að
fara á mis við hann. Þar sem kirkja þeirra tíma skipaði öllu
fólki til vistar í hinum efri eða neðri stað eftir dauðann,
er augljóst, hvar hinum mállausu hefur verið ætlaður staður
að jarðlífinu loknu, og vart hefur tilhugsunin um vistina
þar verið þeim raunabót. Aðrir álitu, að fyrst guð hefði
skapað fólk með þennan ágalla ætti það að vera svo, því verk-
um guðs hefði enginn maður leyfi til að breyta. En þrátt fyr-
ir þetta eru a. m. k. til ýmsar sagnir um kirkjunnar menn,
sem liðsinntu hinum mállausu.
Árið 1550 skrifar þekktur ítalskur stærð- og eðlisfræð-
ingur, Hieronimus Cardano að nafni, ritgerð um skilning-
arvitin. Hrekur hann þar hina gömlu kenningu Aristóteles-
ar, að mállausir væru óhæfir til náms, og var sá fyrsti, sem
hélt því fram, að málleysi stafaði af heyrnarleysi, og sýnir
með ljósum rökum frarn á, að heyrnar- og mállausir geti
lært, þó þeir hafi engin orð. Sjáanleg merki geti líka tjáð
hugsanir og bendir í því sambandi á egypzka myndletrið, en
það var táknmyndir en ekki orð.
Cardano gerði glögga grein fyrir, hvernig hægt væri að
kenna mállausum. Hann stofnaði þó ekki skóla, en kenn-
ingar hans vöktu mikla athygli.
í byrjun 17. aldar kenndi spánskur munkur, Petro Ponee
de Leon að nafni, tveimur mállausum aðalsmannssonum að
tala, lesa og skrifa, og er það í fyrsta skipti í sögunni, að
órækar sannanir liggja fyrir um, að það hafi verið gert.
Petro Ponee de Leon skrifaði ekki um kennsluaðferð sína,
en maður að nafni Pablo Bonet, sem var ritari hjá aðals-
manninum, sem var faðir drengjanna, skrifaði bók um
kennsluaðferð Leons og kom hún út í Madrid 1620. Það
er fyrsta bók í heiminum, sem fjallar um þessi efni. Hún
sýnir ljóslega, að Leon hefur byggt kennsluaðferð sína mik-
ið á kenningum Cardanos.
Frá þessum tíma og þangað til á ofanverðri 18. öld voru
gerðar ýmsar tilraunir til að kenna mállausum, en þær verða