Menntamál - 01.08.1967, Blaðsíða 67

MENNTAMÁL
161
innar. Yrðu þar kennd frumatriði mannlegs samlífs og
samvinnu, saga og þróun helztu samfélagshátta, og nokkuð
um frumeiningar og hópa samfélagsins. Verkefnin þyrfti að
velja mög gaumgæfilega og miða þau við nærtækt og hlut-
bundið umhverfi barnsins. Brýna nauðsyn ber til að nýta
vel starfrænar aðferðir átthagafræðinnar. Á þessum grunni
skyldi svo byggt til að halda á gagnfræðastigi inn á svið hins
fjarlægara og minna hlutbundna samfélagsumhverfis. Nauð-
synlegt er að taka dæmi úr hugarheimi nemenda eftir því
sem unnt er, og halda uppi starfrænu námi. Þetta nám
þarf að vaxa upp í kynni af stofnunum þjóðfélagsins og
lausn raunhæfra verkefna daglegs líls. En nú yrðu þessi tvö
síðasttöldu atriði grundvölluð eftir föngurn á skilningi á
þörf samfélagsins fyrir stofnanir á borð við löggjafarsam-
kundu og fyrir hátterni eins og útfyllingu viðskiptabréfs.
Á barna- og gagnfræðastiginu þarf samfélagsfræðin að
vera skyldugrein fyrir alla, en á æðra skólastiginu, t. d.
menntaskólastiginu, er e. t. v. skynsamlegra að gera hana
að mestu leyti að valgrein. Þá yrði kennslan mjög dýpkuð.
Gæti námið orðið bæði fræðilegt og verklegt, með nokkurri
kynningu samfélagsfræðinnar sem hugvísindagreinar og
vinnu að einföldum, raunhæfum verkefnum liennar.
Ég fjölyrði ekki frekar um þessar laustæku hugmyndir
mínar. En ég vil geta um nokkur skilyrði, sem ég tel að
nauðsynlega verði að fullnægja, eigi fræðsla um samfélagið
að bera haldgóðan árangur.
í fyrsta lagi þarf að forðast það, að samfélagsíræðin ein-
angrist í „sérstaka“ grein á stundaskrá. Samfélagsfræðin
verður að standa í stöðugu og nánu sambandi við skyldar
námsgreinar, bæði náskyldar eins og starfsfræðina og fjar-
skyldari greinar eins og t. d. sögu, landafræði o. fl. Gera
verður ráð fyrir sameiginlegum fundum viðkomandi kenn-
ara til ráðabruggs og hugmyndaauðgunar. Einnig verður
samfélagsfræðin að standa í órjúfanlegu sambandi við raun-
hæf vandamál liins lifandi samfélags á hverjum tíma. Það
u