Menntamál - 01.08.1967, Síða 68
162
MENNTAMÁL
er og nauðsynlegt, a. m. k. á æðra skólastiginu, að tryggja
skilning nemendanna á stöðu samfélagsfræðinnar í heimi
hugvísindanna og innbyrðis hæði (á ensku mutual depen-
dence) hinna ýmsu hugvísindagreina.
Annað ófrávíkjanlegt skilyrði til árangurs er menntun
kennaranna. Svo sem kunnugt er, eigum við íslendingar
varla nokkurn fullmenntaðan samfélagsfræðing nú, en þeim
mönnum fer áreiðanlega senn að f’jölga. Nauðsynlegt er, að
samfélagsfræðikennari æðra skólastigs sé sjálfur samfélags-
fræðingur, en það getur ekki talizt bráðnauðsynlegt, a. m. k.
ekki í upphafi, fyrir lægri skólastigin. Fyrir alla samfélags-
fræðikennara verður að halda hitmiðuð námskeið, þar sem
námsefni, starfshættir o. fl. eru tekin rækilega fyrir. Sjá
þarf kennurum fyrir nauðsynlegum hjálpartækjum, t. d.
leiðbeiningarbæklingum og ábendingum um raunhæf verk-
efni og dæmi.
Ekki get ég skilið svo við þetta vandamál, að ég drepi
ekki á atriði, sem ég held að skipti ærnu máli fyrir nám í
samfélagsfræði og reyndar mörgum öðrum námsgreinum.
Ég á hér við aukna „aðleiðslu“, aukna „induktion" efnisins.
Það skiptir meginmáli í samfélagsfræði, að könnuð vanda-
mál séu lifandi í hugum nemendanna og hafi fyrir þá eitt-
hvert gildi, veki áhuga. Þetta tel ég, að kennari í samfélags-
fræði verði að hafa mjög hugfast í kennslustarfi sínu. Með
mikilli og stöðugri aðleiðslu í kennslunni ætti að verða auð-
velt að draga úr óhóflegri stoð af kennslubókum og auka að
sama skapi starfræna kennslu. Tökum dæmi.
Við skulum setja okkur í spor samfélagsfræðikennara ofar-
lega á gagnfræðastigi. Hann er að kenna um þjóðir, kyn-
þætti og samskipti þeirra. Kennarinn á auðvitað um margar
leiðir að velja, en ein aðferð, aðleidd, gæti orðið sem hér
segir. Kennarinn tekur dagblað og lætur nemanda lesa upp-
hátt frétt um kynþáttaóeirðir í Bandaríkjunum, sem nú eru
mjög ofarlega á baugi. Hann ræðir fréttina við nemendur,
fær álit þeirra fram á ýmsum atriðum og færir þá nær sjálfu