Menntamál - 01.08.1967, Blaðsíða 66
160
MENNTAMÁL
aða skýringu markmiðs og leiða. Og þegar það bætist við,
að sjálft fagið, félagsfræði gagnfræðaskólanna, hefur löngum
þjáðst vegna skorts á nákvæmri skýrgreiningu, fer það að
verða skiljanlegt, að margur kennarinn hafi naumast vitað,
hvað hann var að kenna.
Ég lýk spjalli mínu um félagsfræði gagnfræðastigsins
með spurningu: Sé lýsing mín á félagsfræðikennslunni rétt
í höfuðatriðum, er þá ekki verr af stað farið en heima setið?
Eða er nokkur sá hér inni, sem telur sig ugglaust hafa haft
gott gagn af félagsfræðinámi sínu í gagnfræðaskóla?
Nú er okkur öllum kunnugt um það, að nýlega hefur
verið stigið raunhæft skref í þessum efnum. Á ég þar við
þá ákvörðun að gera starfsfræðslu að skyldunámsefni ung-
lingastigs, en það er sú ákvörðun, sem hefur safnað okkur
saman hér. Þessari ráðabreytni fagna ég heils hugar, einkum
vegna þess, að ég vona að hún sé upphaf umfangsmeiri þró-
unar. Ég fjölyrði ekki um starfsfræðsluna sjálfa, þörf henn-
ar í skóla og gagnsemi fyrir nemendur, því efni munu aðrir
gera skil á námskeiði ykkar. Ég vil þó aðeins geta um eitt
atriði. Ég tel, að starfsfræðsla geti ekki gert fullt gagn
í skóla, ef hún stendur ein sér. Ein sér á hún á hættu
að verða skrautblóm stundaskrárinnar, eða nokkurs kon-
ar „hafrekið sprek á annarlegri strönd.“ Öll fræðsla um
samfélagið, hverju nafni sem hún nefnist, verður að hafa
innbyrðis samstöðu, samvinnu og skynsamlega verkaskipt-
ingu. Þessi athugasemd leiðir mig beint að því að ræða hug-
myndir rnínar um framtíðarskipan samfélagsfræða í skóla.
Þessar hugmyndir eru ekki endanlegar né óbreytanlegar,
fremur en samfélagsfyrirbærin sjálf. Þær eru lausar í reip-
unum og grundvallaðar á ókerfisbundinni athugun við-
fangsefnisins, en ekki kirfilegri. Vel má vera, að ég breyti
senn um skoðun.
Svo sem áður er sagt, tel ég, að leggja megi grunn sam-
félagsfræðslunnar í barnaskóla innan ramma átthagafræð-