Menntamál - 01.08.1967, Blaðsíða 47
MENNTAMÁL
141
litla áherzlu hafa og eru því sögð lægra eu það í málinu,
sem áherzla er lögð á.
Óraddaða samhljóða og hljóð með háa sveiflutíðni eins
og s, þ og f mundu að sjálfsögðu vanta og málið vera bjagað
og orðaforði lítill.
/ Heyrnardauf börn tala málið eins og þau heyra það, en
ekki eins og við tölunr það, og þess vegna verður það ófull-
komið og öðruvísi en okkar mál. Vel gæti verið að setning-
in: Má ég fara út hljómaði þannig í eyrum heyrnardaufs
barns: Ma e a a ú. Og þá mundi barnið líka segja hana
þannig.
En jregar um málfar af þessu tagi er að ræða, er það oft
talið stafa af eftirtektarleysi eða greindarskorti, sem getur
líka orsakað lélegt málfar. Mál heyrnardaufra barna líkist
oft máli vangefinna, og erfiðleikar þeirra fyrrnefndu af völd-
um heyrnardeyfunnar hafa vanalega mótað íramkomu
þeirra og gert þau lrjárænuleg og frábrugðin öðrum. Mál-
fari heyrnardaufra barna er mismunandi mikið áfátt, eftir
því á hve háu stigi heyrnardeyfan er, en einkennandi fyrir
það er þó venjulega eftirtalið: 1. Ýmiss konar hljóð- og
hljóðsambandaskekkjur (ógreinileg articulation). 2. Það
vantar oft óraddaða samhljóða. 3. Áherzlulaus atkvæði falla
oft niður. 4. Málið er venjulega málfræðilega bjagað. 5.
Orðaforði og málskilningur er lítill.
En þau einkenni lélegs málfars, sem hér hafa verið talin,
geta líka stafað af greindarskorti, lélegu máli, sem barnið
kann að liafa alizt upp við, og óþroskaðri samhæfingu hugs-
unar og máls.
Það er því nauðsynlegt að mæla lieyrn þeirra barna, sem
slæm eru í máli, og gera viðeigandi ráðstafanir þeim til
bjálpar, ef heyrnardeyfa reynist vera orsök málerfiðleika
þeirra.
Heyrnartœlii og aðbiíð í skóla.
Þegar um heyrnardeyfu á lágu stigi er að ræða, getur verið,