Menntamál - 01.02.1972, Side 23

hengislausir fróðleiksmolar gleymast oft fljótt.
Hins vegar geta menn búið ævilangt að þeim
þroska, sem þeir öðlast við lausn hæfilega eriiðra
verkefna. Þessi sjónarmið þarf að liafa í huga
við kennslu þess námsefnis, senr þegar liggur
fyrir, því allar bækurnar eru allsendis ónothæfar
til töflukennslu. Án tækjakosts og tækjanotkun-
ar eru aðrar bækur til, senr eru miklu heppi-
legri. Nú liggja íyrir bækur fyrir 1. og 2. bekk,
en námsefni 3. bekkjar er í tilraunakennslu.
f’riðji þátturinn í drögum að námsskrá fjallar
um fjórða bekk gagnfræðastigsins. Þar munu
námseiningar á ný koma inn, og munu þær að
líkindum mestmegnis fjalla um tæknileg við-
fangsefni. Hér er um nemendur að ræða, sem
ýmist hyggja á gagnfræðapróf eða skemmra fram-
haldsnám. Er æskilegt, að þeir geti valið, livort
þeir vilja læra greinina, og einnig valið milli
eininga eftir því, livert áhugi þeirra beinist.
Ekki er fullráðið, Iivaða verkefni verða tekin
fyrir, en rætt hefur verið um þætti úr rafmagns-
fræði, rafeindatækni og efnafræði. í tengslum við
drög að námsskrá væri eðlilegt að víkja að próí-
um og námsmati, en ég mun koma að þeinr
atriðum síðar í greininni.
En snúum okkur aftur að framkvæmd áætlun-
arinnar, sem nú er rúmlega hálfnuð. Hingað til
hefur tilraunatexti verið skrifaður fyrir tvo ár-
ganga í einu, fyrst fyrir 11 ára og 13 ára nem-
endur, og kenndur til reynslu í tveimur skólum í
hvoru tilviki. Tilraunakennslan fór fyrst fram í
Hlíðaskóla, Öldutúnsskóla og Gagnfræðaskóla
Garðahrepps, en í vetur bættust við Gagnlræða-
skóli Austurbæjar, Víðistaðaskóli í Hafnarfirði,
Barnaskóli Garðahrepps og Barna- og unglinga-
skólinn að Leirá í Borgarfirði. Frá upphafi hafa
skólastjórar og fræðslustjórar þessara skóla sýnt
þessu máli mikla velvild og umborið af stakri
þolinmæði ýmsa erfiðleika, sem við hefur verið
að etja. Við tilraunakennsluna störfuðu framan
af sjö kennarar, þeir Eðvard Ragnarsson, Hrólf-
ur Kjartansson, Loftur Magnússon, Ólafur Guð-
mundsson, Ragnheiður Benediktsson, Sigurður
Símonarson og Tómas Einarsson. Samstarfið við
þessa kennara hefur verið einkar ánægjulegt, og
hafa þeir tekið æ meiri þátt í framkvæmd þess-
ara breytinga, ekki aðeins við tilraunakennslu,
heldur einnig við samningu námsefnis, undir-
búning kennaranámskeiða og kennslu á þeim. Er
mikill fengur fyrir skólarannsóknadeild að geta
sótt jafn ágætt starfslið beint úr hópi starfandi
kennara.
Eftir tilraunakennsluna veturinn 1969—70 voru
haldin sjö námskeið sumarið 1970 til undirbún-
ings almennri kennslu í 11 og 13 ára bekkjar-
deildum. Um 150 kennarar sóttu þessi nárns-
skeið, og eftir því, sem næst verður komizt,
voru um 50% 11 ára nemenda og 75% 13 ára
nemenda með hið nýja námsefni veturinn 1970—
71. Á síðasta vetri var svo námsefni 12 og 14
ára nemenda reynt, og á ný voru haldin nám-
skeið í sumar, sex að tölu, og sóttu þau um 140
kennarar. Ekki er fullljóst um útbreiðslu náms-
efnisins í vetur. Þó munu um eða yfir 85% 11
ára nemenda liafa hið nýja námsefni og svip-
aður fjöldi 13 ára nemenda, en eitthvað færra
í 12 og 14 ára deildum. í vetur verður megin-
áherzlan í tilraunakennslunni á námsefni 15 ára
nemenda, og munu m. a. um 90 nemendur ganga
undir landspróf að vori, en það eru nemendur,
sem hafa verið í tilraunakennslunni frá upphafi.
Ekki hefur vinnan við þessa áætlun alltaf ver-
ið dans á rósum, og við ýmsa erfiðleika hefur
verið að etja, bæði óvænta og eins þá, er ein-
hvern veginn lágu í loftinu strax í upphafi.
Áætlunin er nokkuð knöpp í tímasetningu, og
hefur einkurn reynzt örðugt að ná saman end-
um frá því er tilraunakennslu lýkur og þar til
hin almenna kennsla hefst. Hefur oltast verið
um fimm rnánaða tímabil, frá því í apríl og fram
í september, þar sem þurft hefur að endurskoða
tilraunatextann, breyta tækjakosti og gefa út
námsefnið í „endanlegri útgálu“. Á þessu tíma-
bili eru einnig sumarfrí og mesti annatíminn
varðandi kennaranámskeið, og hafa því orðið
hvimleiðar tafir bæði í haust og fyrra haust.
Höfum við ekki haft erindi sem eríiði í við-
leitninni til að koma í veg fyrir tafir, og liefur
þetta að vonum orðið mörgum skólastjóra og
kennara mikil skapraun. Þá hefur tækjaöflun til
kennslunnar orðið meira fyrirtæki en menn sáu
fyrir í upphafi, og tíminn frá því er tilrauna-
MENNTAMÁL
17