Menntamál - 01.02.1972, Blaðsíða 24

kennslu lýkur og þar til kennsla hefst, hefur
verið allt of naumur, þegar sækja þarf marga
hluti til annarra landa. Þá gildir það einnig um
allmarga skóla, að pöntun hefur dregizt úr hófi,
og hefur viðleitnin til að sinna þeim einnig
valdið ýmsum aukatöfum. Ríkisútgáfa námsbóka
og Skólavörubúðin hafa séð um alla útgáfu og
tækjaöflun; hefur samvinna við jtessa aðila verið
mjög góð, og hafa þeir reynt að flýta og greiða
fyrir framkvæmd þessa verks, oft við hinar erfið-
ustu aðstæður.
En hvað um gæði sjálfs námsefnisins? Vankant-
ar þar munu að sjálfsögðu geta haft miklu lang-
vinnari og alvarlegri afleiðingar en mistök í
tækjakaupum eða seinkun á bók. í áætiuninni
er gert ráð fyrir, að nýja námsefnið verði endur-
skoðað árið 1973, en þá verður kornin tveggja
til þriggja ára reynsla á flesta þætti þess. Akvæð-
in um endurskoðun námsefnisins eru mjög mikil-
væg, og hafa þau gefið okkur, sem að námsefn-
inu höfum unnið, ómetanlegt svigrúm til að
reyna hugmyndir, sem ekki voru fullkannaðar,
og eins hafa þau lctt á hugarangri höfunda í
sambandi við hinn skamma tíma, sem er á milli
tilraunakennslu og fyrstu alniennu útgáfu. Segja
má því, að hin almenna kennsla, sem nú fer
fram, sé eins konar útvíkkuð tilraunakennsla.
Þetta hafa líka flestir kennarar gert sér ljóst, og
hafa á námskeiðum og fundum með kennurum
komið íram mikilvægar ábendingar um umbætur
og vilji til samstarís við að betrumbæta náms-
efnið.
Þótt slíkar umræður séu gagnlegar og nauðsyn-
legar, Jtá verður ekki komizt hjá Jjví að koma á
umfangsmeira námsmati, athugun Jtar sem bor-
in eru saman námsmarkmið þau, sem keppt er
að, og árangur stórs hóps nemenda. í vetur
munu tveir kennarar vinna að gerð staðlaðra
prófa í hinu nýja námsefni, og vonum við, að
Jtessi próf geti komið að gagni bæði við nám
nemenda og við könnun okkar á gæðum textans.
Ekki Jtarf að fjölyrða um Jtað, að nauðsynlegt
samræmi verður að vera milli námsins og þeirra
prófa, sem iögð eru fyrir nemendur. Þegar veru-
legar breytingar verða á námsefni, er ekki óeðli-
legt, að óvissu gæti lijá kennurum um Jtað,
hvernig beri að meta námsafköstin. Próf, sem eru
í litlu eða engu samræmi við markmið námsefnis-
ins, geta valdið miklu tjóni, og t. d. leyfa nýju
námsbækurnar í eðlis- og efnafræði ekki hreint
Jtekkingarpróf úr textanum. Þótt ekki verði alltai
komið við verklegum prófum, má með verklýs-
ingu og mælitölum í prófverkefni fara nærri um
Jtað, ltvernig nemandinn hefur tileinkað sér Jsætti
eins og gagnameðferð, mat á niðurstöðum og
og skilning á mikilvægum lögmálum. Þá er einnig
eðlilegt að taka tillit til vetrarstarfsins, og t. d.
mætti leggja mat á vinnubókina. Því miður gát-
uni við ekki sinnt Jtessum Jtætti sem skyldi síðast-
liðið vor og veitt kennurum aðgang að prófum
í hinum nýja texta, en Jætta stendur til bóta,
eins og áður var vikið að.
Gert er ráð íyrir, að næsta haust liefjist endur-
skoðun námsefnisins, en ég tel ókleift, og reynd-
ar óheppilegt, að ljúka henni á einu ári, eins og
áætlunin segir til um. Nú jDegar Jjykjumst við
sjá fram á allmiklar breytingar á námsefni 1.
bekkjar, en þar liefur boginn líklega verið
spenntur um of. Reyndar var alltaf búizt við því,
að í fyrstu reyndist þetta efni fiill viðamikið,
Jtar sem nemendur höfðu ekki farið í gegnum
námsefni 11 og 12 ára bekkja, en Jtetta atriði
mun skýrast að einhverju leyti í vetur. Annars
eru umsagnir kennara á ýinsa vegu og forsendur
svo mismunandi, að enn þá er of snemmt að
gera sér grein fyrir, hvernig efnið muni reynast.
Ég hef nú í nokkrum orðum reynt að gera
grein fyrir framvindu Jreirra breytinga á eðlis-
og efnafræðikennslu, sem nú er unnið að. Ég er
nokkuð bjartsýnn á að takast megi að ljúka verk-
inu á tilsettum tíma, en hvort við höfum haft
erindi sem erfiði, verður tíminn að skera úr. Þó
held ég, að við, sem höfum starfað að Jiessu, sé-
um nokkuð vongóðir og höfum þar til marks
hin sérstaklega ánægjulegu samskipti, sem við
liöfum haft við kennara á kennaranámskeiðum.
Þau hafa í senn verið okkur hvatning og góður
skóli.
MENNTAMÁL
18