Félagsrit - 01.01.1915, Page 5
5
hinna fullorðnu manna er fábrotinn, nokkur ákveðin
handtök dag eftir dag, fátt er mikillar fvrirhyggju krefur;
því ílest slíkt hvílir á útgerðareiganda og skipstjórnar-
mönnum.
Skipsborðið takmarkar verksvið sjómannsins. Hann
er þar fanginn meðan .í hafi er. Þetta espar ástríðurnar
hjá þróttmiklum ungum mönnum, og veitir þeim því
oft erfitt að halda þeim í skefjum, er á Iand kemur.
Því þykur oft misbrestur á siðferði sjómanna, og margir
fara gálauslega með aflafé sitt, búast við að afla aftur
í næstu ferð, þó einnar ágóði fari. Heimilinu hafa þeir
lítið af að segja og erfiðleikum þeim, er húsmæðurnar
hafa þar við að stríða. Yill því oft skorta á, að kaupið
komi heimilinu til skila. Þannig verður líf margrar
sjómannskonunnar sifeld barátta við skort og örbyrgð,
og börnin lifa oft við sult, klæðleysi og mentunarleysi.
Eins og áður er tekið fram, höfum við enn ekki
verulega af slíku að segja hér á landi; en við höfum
séð ávextina af lífi sjómannastéttarfólksins á skipshöfnum
annara þjóða, er hér við land hafa komið, og þeir sem
hafa kynst sjómannaþorpum erlandis, geta um borið,
hvort lýsingin er fjarri lagi.
En vísir til sjómannastéttar er í fæðing hér. Er
það eðlilegt, þar sem eins auðugt haf liggur að landi,
og landið er greint frá öðrum með svo breiðum höfum.
Hér er því öll þörf á sjómönnum, og þeir eru þjóðinni
þarfir mjög; en varhuga þyrfti við að gjalda, að fjölgun
þeirrar stéttar eigi úrkynji þjóðina um of, spilli þjóðern-
inu eða jafnvel verði því að fótakefli. Sú stétt hefur
ekki skilyrði til að vernda íslenskt þjóðerni eins og
bændastéttin. Og sjaldgæft er, að framúrskarandi menn