Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1920, Side 66
224
Pedro Antonio de Alarcón:
[ iðunn
nein verk eftir hann. Og ég þykist vita meira: ég
held að þessi óþekti, og nú ef til vill dáni málari,
er arfleitl hefir heiminn að þessu meistaraverki, hafi
ekki tilheyrt neinum lislmálaraskóla og hafi ekki
málað fleiri málverk en þetta eina, og — hafi ekki
getað málað neitt annað, er jafnast gæti á við það að
ágæti . , . Þetta er guðinnblásið listaverk, þáttur úr
lífi listamannsins, spegilmynd sálar hans, lífsþrá
hans sjálfs, .... En mér dettur nú nokkuð í hug!
Á ég að segja ykkur, hver hefir málað þetta mál-
verk. Það er dáni maðurinn, er þið sjáið á því, sem
hefir málað það«.
»En meistari ... I Þér eruð að henda gaman að
okkur!« — »Nei, ég veit, hvað ég syng . . . !« —
»En hvernig í ósköpunum getið þér hugsað yður, að
sálaður maður hafi getað málað upp sitt •eigið
dauðastríð?«
»Ég geri mér í hugarlund, að lifandi maður geti
farið nærri um eða sett sér fyrir hugskotssjónir dauða
sinn! Þar að auki mætti ykkur ekki vera ókunnugt
um, að í vissum klausturreglum er sú sanna trúar-
raun fólgin i því að deyja«. — »Ó, haldið þér það?«
— »Ég held, að mær sú, er liggur í líkkistunni baka
til á málverkinu, hafi verið líf og sál þessa munks,
sem heyir helstríð silt á steingólfinu, og að þegar hún
dó, hafi hann einnig talið sig dáinn og að í raun og
veru hafi hann þá dáið heiminum. Að endingu skal
ég taka það fram, að sú er skoðun mín, að þetla
málverk eigi ekki beinlínis að tákna síðustu stund
þess, er hér á hlut að máli eða málarans sjálfs, sem
vafalaust eru einn og sami maðurinn, heldur sé það
öllu fremur trúarjátning ungs manns, er varpað hefir
fyrir borð allri von um að líta framar glaðan dag í
þessum heimi«.
»Þér haldið, eftir því að dæma, að hann geti verið
enn þá á lífi?« . . . »Já, það getur meir en verið!«