Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1930, Side 17
IÐUNN
Frá heimsstyrjöidinni mihlu.
339
lingurinn sjálfur sér ekki handa skil. Hann er eins og
óvitandi fórnardýr, er með dauða sínum undirbýr betri
framtíð. Carossa trúir, að síðar takist mönnum að sigr-
ast á því illa. Stríðið er hyldýpi þess illa, er þeir, sem
eftir lifa, verða að komast upp úr til sameiginlegrar
trúar og heiðríkrar andvöku. Lífið getur í óendanlega
mörgum myndum eytt sér og glatað. Stríðið er ef til vill
einn áfanginn á leið lífsins, þróunarleið lífsins. Og oft
er eins og hermaðurinn finni í óljósum draumi, að hann
þjóni ókunnum herra framtíðarinnar. I þeim draumi
varðveitir hann það bezta, sem hann á. I trú á farsælli
framtíð sæfir Carossa hryllingar líðandi stundar, reynir
hann að sætta sig við stríðið. í ríki framtíðarinnar leitar
hann sér griðastaðar. Hann á djúpa og víða sýn. Af
skáldskap hans, hreinum og tærum, stafar fagur ljómi.
Þá, sem nægan eiga auð andans, fá engin örlög bugað.
Það má finna fjölmargar sannanir þess úr heimsstyrjöld-
inni miklu. Hans Carossa er ein hin fegursta.
Það mun óhætt að fullyrða, að sagan *Krieg*, eftir
Ludwig Renn, hafi hlotið óskiftar vinsældir og viður-
kenningu allra, er hana hafa lesið. Það er einföld frá-
sögn, hlutdrægnislaus lýsing á stríðinu, eins og frekast
verður krafizt. Renn var öll árin í stríðinu, lengi framan
af óbreyttur hermaður, síðan undirliðsforingi. Hann fór
ekki með neinni hrifningu í stríðið eða fögnuði. Samt
sést, að hann hefir átt drauma um að sýna dug og
hetjulund. En eftir fyrsta áhlaupið liggur við, að hann
missi alt traust á sjálfum sér. I skothríðinni hafði hann
leitað sér skjóls bak við hús og skotið í múrvegg í stað
þess að miða á óvinina, með öðrum orðum: mist stjórn
á sér. Var þetta öll hreystin og hetjuskapurinn! Hann
var að því kominn að láta bugast og týna virðingunni
fyrir sjálfum sér. Við hræðsluna og óttann í eigin brjósti