Kirkjuritið - 01.01.1947, Page 13
Kirkjuritið.
Menntun presta á Islandi.
7
þeirra kennimanna, sem lærðir hafa verið liér á landi
á fyrri helmingi elleftu aldar, hafa enska menntun
hlotið.
Það var Ólafur konungur Haraldsson, sem næstur
nafna sínum bar mesta áhyggju, útlendra manna, af
sálarheill íslendinga. Hann hafði, eins og Ólafur
Tr^^ggvason, verið skírður fyrir vestan liaf (í Rúðu), og
hafði sér við hönd enskmenntaða kirkjuhöfðingja.
Brátt varð þó erfitt um samband hans við England,
eftir valdatöku Knúts ríka, og vingaðist hann þá við
Unvan erkibiskup í Hamborg (1013—'!29), og hurfu Norð-
urlönd, að íslandi meðtöldu, undir erkihiskupsstólinn
í Brimum með staðfestingarbréfi Benedikts páfa VIII.,
1022Ó- En lengi bjó að hinni fyrstu gerð, þeim grundvelli
kristnihaldsins, sem Ólafur konungur hafði sett, með
ráði Grímkels biskups og annarra kirkjuhöfðingja, er með
honum höfðu komið frá Englandi. Um þetta leyti fer kon-
ungur að lilutast til um kristnihald á íslandi. Spurði
hanu Sighvat skáld og fleiri islenzka menn, sem með
honum voru, vendilega eftir þvi, hversu kristindómur
væri haldinn á íslandi og „þótti honum mikilla muna
á vant að vel væri“. segir Snorri Sturluson* 2). Síðan félck
konungur því til leiðar snúið, að afnumið var hrossa-
kjötsát, launblót og útburður barna. Hafði hann áður
gefið viðu og klukku mikla til kirkjugerðar á Þingvöll-
um. „Það var þá eftir, er Islendingar höfðu fært lög sín
og sett kristinn rétt, eftir því sem orð hafði til sent Ól-
afur konungur“, segir í Heimskringlu, og er þar senni-
lega átt við lagabreytingar þessar.
Sá maður, sem flutt hefir þessi erindi konungs, hefir
verið Bjarnvarður (Bernhard) Vilráðsson, sem nefndur
var hinn bókvísi. Hann hafði komið frá Englandi með
Ólafi konungi digra og verið hirðbiskup hans. Sendir
U DI, I, 51—53.
2) Ólafssaga helga 58. kap.