Kirkjuritið - 01.01.1947, Page 83

Kirkjuritið. Samband trúar, siðgæðis og listar. 77
taki á smávíxil, til að bjarga lífi eiginmanns síns. Ef
einhver annar en Ibsen ltefði samið þennan leik, bætti
hann við, er vafasamt hvort nokkur leikstjóri myndi
bafa fengizt til að fara með hann á svið.
Þarna var hvorki staður né stund til að taka upp rök-
ræður um málið. Ég varð að láta mér nægja að benda
hinum unga manni á, að vanmat lians á leikritinu staf-
aði sennilega af því, að lionum væri ekki kunnugt um,
að á dögum Ibsen hefði verið tekið mjög hart á þvi að
falsa nafn, livernig sem á hefði staðið.
--------Á leiðinni heim tók ég að íhuga nánar af-
stöðu hins unga menntamanns til skáldverksins, sem
sýnt var þetta kvöld. Sú íhugun leiddi til þess, að mér
varð allt i einu ljóst, liversu illa skáld og listamenn vorra
tíma standa orðið að vígi um val og úrlausn verkefna
sinna. — Ungi maðurinn hafði að vissu leyti rétt fyrir
sér. Ef leikritið „Brúðulieimilið“ liefði verið samið af
nútíma höfundi, myndi sá sennilega liafa fengið skömm
eina í hattinn. Fyrst og fremst vegna þess, að hann hefði
þótt gera of mikið veður út af litlu tilefni. — Það er
ekki liægt að gera menn æsta í leikhúsinu út af því,
sem er Iiætt að róta við mönnum í daglega lífinu. —
Tímabil, sem eru mjög grómtekin af almennum mór-
ölskum slappleika gera listinni erl'itt um vik. Yrkisefni
skáldanna hafa löngum verið bundin við þær hömlur,
sem hinn siðaði maður leg'gur á liferni sitt. Eftir því
sem þessum hömlum fækkar, fækkar yrkisefnunum.
Sjónleikurinn „Fjalla Eyvindur“ gat orðið til vegna
lJess, að það sagðist á því að stela kindum. Sjónleikur-
bin „Ótelló“ vegna þess, að á dögum Shakespears vildu
ftienn húa einir að sínum eiginkonum. Sjónleikurinn
»Lygamörður“ vegna þess, að eitl sinn var það talið til
^iannlýta að ganga ljúgandi og rægjandi um mann-
heiminn. Skáldsagan „Kamiliufrúin“ vegna þess, að í
Samla daga var stúlka, sem hafði gengið mjög mörgum
karhnönnum á liönd, ekki talin æskileg sem lmsfreyja