Kirkjuritið - 01.04.1953, Side 64

130
KIRKJURITIÐ
mikilli hrifningu. Menn fara í skrúðgöngur, einnig að
nóttu til, með brennandi blysum og hljóðpípublæstri. Vín
er drukkið, svo sem eðlilegt var, þar sem hér var um að
ræða guð vínuppskerunnar. Vínviðurinn verður eitt af
táknum guðsins. Menn trúa því, að í hrifningunni og fögn-
uðinum fái menn sameinast guðinum. Menn skyldu verða
frá sér numdir og ná því ástandi að verða dauðanum óháð-
ir og öðlast ódauðleikann. Þess vegna er mynd Dionysiosar
oft á gröfum hinna framliðnu. Þetta er því í rauninni lífs-
dýrkun, fögnuður yfir lífinu sjálfu. Sú dýrkun, eða réttara
sagt framkvæmd hennar í verki, gat að sjálfsögðu haft
tvær hliðar. Hún gat birzt í hinum glaðværu söngvum
og fögnuði þess fólks, sem hafði tamið hugsun sína og
líkama sinn að lögmálum fegurðarinnar, og hún gat orðið
taumleysi og svall, þegar maðurinn missti stjórn á sér og
gáði ekki lengur fegurðarinnar, sem annars átti djúp ítök
í hellenskri þjóð, ekki aðeins fáum útvöldum, heldur þjóð-
inni yfirleitt.
Helgifarir Dionysiosar gátu falið í sér bæði gaman og
alvöru. Þar áttu því rætur sínar bæði gamanleikir og
harmleikir. Gamanleikirnir voru tjáning glaðværðarinnar,
eins og nútíminn kannast við hana í revýum og försum,
menn og málefni voru tekin fyrir og gert gys að þeim.
Stundum gat gamanið orðið grátt, svo að höfundur leiks-
ins átti fullt í fangi með að bjarga lífi sínu og limum.
I annan tíma bar meira á kýmni og léttara skopi, sem var
vel til þess fallið að vekja hlátur og græskulaust gaman.
Leikararnir notuðu ávallt grímur, en stundum voru grím-
urnar þannig gerðar, að þær minntu á ýmsa merka og
kunna menn, sem í það skiptið voru teknir fyrir. Sagt er,
að einu sinni hafi heimspekingurinn mikli, Sókrates, verið
sýndur í skopleik. Hann sást í körfu svífandi í háa lofti
á milli himins og jarðar, og speki hans víst gerð harla
hversdagsleg. Sókrates var sjálfur meðal áheyrenda, og
til þess að sýna fólkinu, að hann gæti gjarnan tekið þátt
í spauginu með því, stóð hann upp úr sæti sínu og tét