Kirkjuritið - 01.12.1973, Blaðsíða 93

mœtt að standa við þakkargerðina
(sakramentissönginn).
Rómverska kirkjan hefur innleitt að
nýju stöður við bœnahald nema
syndajátningu og yfirbótariðkanir.
Knéfall
Knéfall er tákn iðrunar og auðmýktar.
Um það segir Basil hinn mikli (De
Spiritu Sancto), að það minni oss á,
syndin hafi varpað oss til jarðar.
Sú staða tíðkast einkum um föstutím-
ann og þó ekki allsstaðar á sunnu-
dögum föstunnar. Knéfall er algengt
1 einkabœn og, við hugleiðingu. Kné-
fallið er vel þekkt úr Ritningunni.
Samúel konungur kraup til bœnar
'kKron. 6,13. Daníel spámaður kraup
þrisvar á dag til bœnar Dan. 6, 11. í
91. sálmi Davíðs 6. versi segir: Komið,
follum fram og krjúpum niður. Beygj-
um kné fyrir Drottni skapara vorum.
Talað er um að menn komu til Jesú og
féllu á kné fyrir honum og báðu hann
M|- 17, 14; Mk. 1,40; Mk. 10, 17.
Siálfur féll hann á kné og baðst fyrir
J-k- 22,41. Stefán frumvottur „féll á
kné og hrópaði hárri röddu" Post. 7,
á0. Pétur postuli féll á kné við Ifk-
°rur Tabítu Post. 9, 40. Að lokinni
r®ðu sinni í Meletus féll Páll postuli á
aé og baðst fyrir ásamt þeim öllum.
°st. 20, 36. Söfnuðurinn í Tyrus fylgdi
°num til skips og þar féllu allir á
né í fjörunni og báðust fyrir. Post. 21,
; í Filip, 2,9—11 merkir knéfallið
'na áýpstu lotningu. Seint á miðöld-
Unn varð knéfallið bœnarstaða safn-
°arins við allar bœnir messunnar í
ro^iversku messunni. Mun það hafa
ar ið fyrir áhrif yfirbótarpredikara
Þeirra tíma.
Hneiging
Hneiging er tvenns konar. Önnur er sú
að lúta höfði. Það er gert við bless-
anir og kveðjur. Það er forn siður í
kirkjunni að lúta höfði hverju sinni
sem einhver persóna Heilagrar Þrenn-
ingar er nefnt. Sá siður var algengur
hér á landi fram á síðari hluta 19.
aldar og þekkt í sumum sóknum fram
yfir 1930. Hin hneigingin er sú, að
efri hluti líkamans var allur beygður.
Sú hneiging var misjafnlega djúp eft-
ir því, hvað við átti hverju sinni. Gat
hún jafnvel verið svo djúp, að menn
hneigðu andlit sitt til jarðar. Mt. 8,
2). Sú hneiging er þekkt í Gamla-
testamentinu. Á seinni hluta miðalda
breyttist hneiging rómersku kirkjunn-
ar í knédettu þannig að í stað þess að
hneigja sig, beygðu menn vinstra kné
og snertu gólfið með hinu hœgra. Sá
siður hélzt í þeirri kirkju þangað til
endurnýjun helgisiða hennar hófst
eftir síðara Vatíkanþingið, nú er hún
afnumin og hneigingin innleidd aft-
ur. Þessar hneigingar eru tákn lotn-
ingar enda er orðið lotning skylt sögn-
inni að lúta.
Göngur
Helgigöngur eða skrúðgöngur hafa
alla tíð viðgengist í kirkjunni nema á
ofsóknartímum. Það er um helgi-
göngur eins og suma aðra helgisiði
kirkjunnar, að þœr þekkjast einnig í
mörgum öðrum trúarbrögðum. Tilefni
helgigangna geta verið ólík. Stund-
um eru þœr haldnar til að fagna
gleðilegum viðburðum, stundum til
að biðja fyrir uppskeru jarðar, og
stundum til að biðja um aflétting ill-
379