Kirkjuritið - 01.04.1976, Síða 32

Nauðsyn úrbóta
Enginn könnun hefur mér vitanlega
farið fram á því, hvers vegna þetta
ástand ríkir, en manna í millum eru
m. a. oftlega nefndar þessar ástæður:
1) Safnaðarvitund er lítil sem engin,
og á þetta þó nær eingöngu við um
Reykjavík. Hefur Reykjavík raunar sér-
stöðu um þetta mál svo sem margtann-
að, þótt ekki skuli nánar farið út í þá
sálma hér. Sé hugtakið safnaðarvitund
víkkað ofurlftið og með því ekki aðeins
átt við vitund um, hvaða söfnuði við-
komandi tilheyrir, heldur átt við vitund
um þá ábyrgð að vera limur á líkama
Krists, þá verður skortur á þessari vit-
und ekki bundinn við Reykjavík eina.
2) Kerfi velferSarrikisins hefur
bundið kirkjuna á þröngum bási.
Henni er ætlað að skíra, ferma, gifta
og greftra. Aðrar stofnanir hafa tekið
við öðrum þáttum, er kirkjan var svo
til ein um að sinna áður, s. s. upp-
fræðslu, hjúkrun, tryggingarkerfi o. s.
frv. Hér er því þó við að bæta, að
persónulega tel ég raunar velferðar-
ríkið sprottið af kristnum rótum og get
ekki auðveldlega bent á betra þjóð-
félagsskipulag. Hættan er hins vegar
sú, að velferðarríkið glati því markmiði
og þeim grundvelli, sem það er sprott-
ið af og átti að stefna til. Skal hér
bent á skólana, sem eru af lútherskum
uppruna, þ. e. barnaskólar, og voru í
upphafi fyrst og fremst ætlaðir til að
vera heimilum og söfnuði hjálp í
kristnu uppeldi barnanna. í dag hefur
þessi grundvöllur og þetta markmið
glatazt að verulegu leyti, og þó að til-
lögur kristinfræðinefndar um kristin-
fræði í grunnskólum séu stórt spor í
rétta átt, þá slekkur áhugaleysi kenn-
araskólanema um kristinfræðikennslu
von um nægilegar úrbætur. Tímans
vegna get ég ekki farið frekar út í
þessi mál hér, en læt í Ijós þá skoðun,
að söfnuðirnir geti ekki vonazt til, að
skólarnir leysi þá undan hlutverki sínu
í æskulýðsstarfi.
3) Presturinn er orðinn n. k. kóng-
ur, sem þolir ekkert safnaðarstarf
nema hann sé þar pottur og panna.
Skoðun þessi virðist útbreidd og
vissulega virðist fræðilegur möguleiki
hennar fyrir hendi.
4) Áhugaleysi prestsins drepurniður
alla viðleitni safnaðarins eða einstakl-
inga innan hans, er vilja taka hlutverk
sitt alvarlega. Einnig þessi möguleiki
hlýtur að vera fyrir hendi, eins og mál-
um er nú háttað, en sú er einmitt sorg-
in stærst í þessu sambandi, að slíkt
á raunar ekki að geta gerzt. Svo þræl-
bundið persónu prestsins má safn-
aðarstarfið ekki vera.
5) Lífsbaráttan, þ. e. við að halda í
rófuna á hinum hraðskreiða lífsstand-
ard, er orðin svo hörð, að til undan-
tekninga telst, ef safnaðarmeðlimii-
hafa getu til að vinna allt starf sitt inn-
an safnaðarins í sjálfboðavinnu. Það
verður að vera Ijóst, að söfnuðurinn
verður að geta greitt fleirum en org-
anleikara og söngkór. Ef vit á að vera
í æskulýðsstarfi safnaðanna, þyi'fti
hver söfnuður að geta greitt kostnað
allan af því starfi. í fyrstu væri ekki
óeðlilegt, að söfnuður miðaði við að
greiða þeim, er vinna við æskulýðs-
starfið allan útlagðan kostnað, þótt
vinnan væri að talsverðu leyti sjálf'
boðavinna. Æskulýðsstarf kostar að-
stöðu, verkfæri o. fl. og allt slíkt kost-
ar peninga. Ég þori að fullyrða, ^
30