Syrpa - 01.07.1915, Side 41

Hernabarabferbir nútímans.
Eftir síra Guöm. Árnason.
Því hefir verið spáö að þetta yfir-
standandi stríð muni verða hið
allra-stórUostlegasta, sem nokkurn
tíma hefir háð verið. Enginn efi er
á því að sú spá rætist. Ef nokkuð
má marka fréttirnar um mannfall
og tjón, og í aðal-atr.iðunum eru
þær réttar, þrátt fvrir allar ýkjur
blaðanna, þá má svo segja, að stríð
fyrri tíma, sem þó hafa verið kölluð
stór, se'u téttnefndnr barnaleikur í
samanburði við þetta. Það á illa
við að tala um framfarir í hernaðar-
aðferðum og vopnagerð, því að með
orðinu framfarir er vanalega átt við
þær breytingar, sem fi einhvern hátt
eru til hóta fyrir mannkynið. Engar
breytíngar, sem valda því að stríðin
verða stórkostlegri og ógurlegri eft-
ir því sem tímar líða, geta í þeim
skilningi kallast framfarir. En sé
hernaðurinn einn fyrir augum hafð-
ur, og það, hversu mörg mannslíf
verða eyðilögð á sem styztum tíma,
skoðað sem markmið hans, sem það
og er, þá má með sanni segja að
stórkostlegar framfarir hafi átt sér
stað í öllu sem að hernaði lýtur á
síðari tímum. Hin aukna vísinda-
þekking, sem er svo eftirtektarvert
einkenni 19. aldarinnar hefir verið
tekin til nota í hernaði og herútbúni
aði ekki síður en á öðrum starfs*
sviðum manna. Og afleiðingin er
sú ab drApsvélar — annað veröur
það naumast nefnt — þær, sem nú
eru notaðar eru margfalt afkasta-
meiri og geigvænlegri en vopn fyrri
tíma.
Ýmsu hefir líka verið spáð um
það, hversu lengi stríðið muni vara,
en sjálfsagt er mjög lítið á þeim
spádómum að byggja. Það sýnist
samt vera óhugsandi að stríð nú á
tímum geti orðið eins langdregið og
mörg stríð fyrri tíma, og það þó
ekki sé langt aftur í tímann farið,
hafa verið. Það sem einkum er því
til fyrirstöðu er það, hversu marg-
falt fljótari og þægilegri allir flutn-
ingar eru nú. Afarmikill liðsfjöldi
verður fluttur langar leiðir á örstutt-
um tíma í samanburði við það sem
áður var. Fregnir og fyrirskipanir
berast á svipstundu leiðir, sem áður
þurfti marga daga, eða jafnvel vik-
ur, til að koma þeim. Járnbrautir
og símar hafa ekki minni þýðingu í
stríðum nútímans heldur en fallbyss-
ur og herskip. En einmilt vegna
þess hvað auðvelt er að koma liði á
orustuvöllinn og hvað lítinn tíma, í
samanburði við það sem áður var,
þarf til þess að safna her saman á
einn stað, geta stríð nú á tímum
ekki orðið eins langvinn og þau
oft voru áður. Það eina sem getur
gjört stríð langvinn nú er að báðar
hliðar hafi n-x-stum að segja óþrjót-
andi liðsafla og geti fylt skörðin