Syrpa - 01.07.1915, Síða 52
Fyrstu vesturfarar frá Noregi
Á fyrsta fjórSungi 19. aldar höfðu
mjög fáir menn frá Noregi fariö til
Bandaríkjanna í Ameríku, en meðal
hinna fáu, er þangað höfðu tínzt,einn
og einn, var maður að nafni Kleng
Persen, eða Klængur Pétursson, og
sem síðan hefir verið kallaður ,,fað-
ir norskra vesturfara“. Klængur
þessi kom haustið 1824 heim til
átthaga sinna í Noregi og hafði þá
verið þrjá vetur í Bandaríkjunum.
Dvaldi hann um veturinn hjá ætt-
ingjum sínum og kunningjum
skamt frá Stafangri, og hafði
margar sögur að segja af hinu nýja
og ókunna landi. Hann lofaði mjög
landið og áleit þarlangtum auðveld-
ara fyrir bændafólk að afia sér fjíir
eg frægðar heldur en heima í Nor-
egi. Þetta vakti þá þegar löngun
hjá mörgum þar í bygðinni, að
flytja sig vistferlum eða búferlum
vestur um haf. Flestir létu þó lenda
við það að dreyma um sæluna þar
vestra, en sitja kyrrir heima. Þó
tóku nokkrir sig saman þá um vet-
urinn, er vildu gera alvöru úr því
að komast til Bandaríkjanna næsta
sumar, en þetta var liægra að tala
en framkvæma. Þá voru gufuskip
svo að kalla gjörsamlega óþekkt í
Noregi, og varla vegur til að kom-
ast með seglskipum nema fyrir ör-
fáa menn. Menn þessir tóku því
það ráð, að kaupa sér í samlögum
dálítið haffært skip til að flytja sig á
vestur yfir Atlantshafið til Ameríku,
og svo keyptu þeir sér líka nokkuð
af járni til að ferma skútuna. Bæði
skip og farm átti svo að selja þegar
ferðinni væri lokið og hafa andvirð-
ið til að byrja með búskapinn í fyrir-
heitna landinu.
4. dag júlímánaðar 1825 lét þetta
landnámsmannaskip út frá Stafangri
og voru á því alls 52 menn, karlar
og komur. Af vönum sjómönnum
eða farmönnum voru eigi á því
nema tveir, skipstjórinn og vara-
skipstjórinn eðastýrimaðurinn. Hinn
fyr talda álitu skipverjar at'bragðs
sjómann, en ferðasagan mun sýna,
hvað vel hann var heima í siglinga-
fræðinni.
Nú var fyrst haldið vestur til
Englands og siglt inn í höfn við eitt-
hvert lítið þorp til að fá vatn í stað-
inn fyrir það sem upp var gengið;
en vesturfarar urðu að hraða sér
burt þaðan, því einhverjir þeirra
höfðu selt þar lítilræði af brennivíni,
sem lögin þar í iandi bönnuðu svo
valdsmennirnir í bænum voru komn-
ir á kreik til að hegna þeim fyrir
þetta. Þeir sluppu þó, og nú hélt
skipstjóri suður í haf til að ná í stað-
vindana, en ferðin gekk seint, því
optast var byrlítið. Einn dag sást
eitthvað svart fljóta á sjónum all-
langt frá skipinu og var þá stýrt af