Syrpa - 01.07.1915, Síða 58
HEIMSOKN
til Ólafs stiptamtmans 1809.
Kafli þessi sem hér er birtur, cr tekinn úr sögu Jörundar Hundadagakóngs, þess er braust til
kóngstignar á íslandi sumari’S 1809. eins og kunnugt er. l*ar er kaflinn tekinn úr fer'ðasögu (,,A tour
in Iceland'‘, prentuS í I.undúnum 1813) eftir enskan mann er Hookcr hét, og það sumar var á íslandi.
— Ólafur Stephánsson, stiptamtmaSur var þá mcstur virðingamaÖur og göfugastur á íslandi, Bjó
hann í Viðey og haföi veri'ö leystur frá embætti þá fyrir þrem árum, á áttræöisaldri. A'örir er koma
við sögu í þessum kafla cru Joaeph Banlcs, tiginborinn ma'öur, þá í stjórn Englands. Haföi hann
verið uppi á íslandi 1772 og gerðist þá mikill vin Ólafs stiptamtmans og reyndist ætíö sí'San
íslandi mesti bjargvættur, þegar mesl iá vi'ð. Phelps var kaupmaður frá Lundúnum. Trampe, greifi og
stiptamtmaður, eftirmaður Ólafs Stephánssonar og svo Jörgensen (Jörundnr Hundadagakóngur).
27. júní 1809. Þriðjudagur. Þessi
dagur var ætlaður til þess að lieilsa
upp á gamla stiptamtmanninn, ól-
af Stepliánsson, sem hefir geheimeet-
azráðs nafnbót, og var áður land-
stjóri á ey þessari. Herra Phelps,
herra Jörgensen og cg stigum á ltá-
degi í íslenzkan siglingarhát með
átta manns undir árum. Það voru
hér um bil fjórar (enskar) mílur
þangað sem stiptamtmaðurinn hjó,
en það er á yndislegri eyju, sem
heitir Viðey. Þegar við nálguðumst
eyna sáum við húsið. Það stendur
all-lágt milli tveggja hæða. Þegar
ail-skamt var eftir vegarins leit það
út sem mikið álitlegt aðsetur, og
var það stærra hús og að ytra áliti
nokkuru tigulegra, en nokkurt ann-
að hús er eg hafði enn séð (á Is-
landi). Það er úr sementlímduin
steini og fjalaþak á, og er með fjöl-
mörgum giergluggum. Þegar við
lentum og komum nær sáum við
samt að liér var sorglegur skortur á
trésmíðum, múrurum og glermeist-
urum. Glerið í beim gluggunum
sem annars voru enn þá lieilir, var
eins og aimennast gerist, en flestar
rúðurnar voru brotnar, þó að það
væri að utan breitt yfir það með
tréhlerum, svo að það sæist ekki.
Útidyr voru á miðju liúsinu. Það
var ofboð lélegur súlnagangur úr
tré, og voru dyr út úr beggja vegna.
Hefði súlnagangur þessi verið í
lietra standi, þá mátti liann vel
vera til skjóls fyrir köldum vindum,
en nú er iiann svo hrörlegur að
hann er livorki til gagns né prýðis.
Eg get okki líkt súlnagangnum
fremur við annað en svínstí setta
])arna við vcgginn, en heldur í hærra
lagi. En þótt það væri ekki neitt
moistaraliandbragð utan á húsinu,
þá bjó eigandi þar, sem tók oss svo
vel og veitti oss svo frábærlega, að
slíkt vekti traust á forstjóra
hvers lands, sem enn væri í embætti
og því meira á þeim, er lagt hefir
niður völdin, og er þetta þess vert
að fara um það nokkrum orðum
frekar. Mér er líka því nær skapi
að fjölyrða þetta nokkuð svo, að