Sjómannadagsblaðið - 01.06.1998, Side 43
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
43
nemendum betur. En ekki er jafn auð-
velt og margur kynni að halda að fá
kennsluefni á erlendu máli sem hent-
ar. Við höfum sótt um styrki frá
menntamálaráðuneytinu til þess að
vinna að þessu og hafa ýmsir kennar-
ar okkar fengið stuðning til að taka
efni saman eða þýða það, sem auðvit-
að er ánægjulegt.“
Stöðug uppbygging verknáms-
ins
„Þá erum við stöðugt að byggja
upp hjá okkur verknámið. Ekki er um
neina kerfisbreytingu að ræða, heldur
höfum við verið að huga betur að
innihaldi áfanganna, bæta þá, auka og
endurnýja. Eitt stærsta framfarasporið
var þegar við fluttum smíðarnar úr
svokölluðum „kafbáti“ í kjallara Sjó-
mannaskólahússins í austurenda véla-
salsbyggingarinnar. Það gerðist fyrir
um tveimur árum og hefur komið
mjög vel út, því öll aðstaða til kennslu
og starfa er nú svo miklu betri en var.
í vélasalnum höfum við og verið að
setja upp nýja díeselvél með mjög
fullkomnum vatnshemli og búnaði til
álagsstýringar. Þá erurn við að byggja
upp ketilkerfi í salnum.
Kennsla á vélherminn er í stöðugri
framþróun. Á síðasta ári var gerður
nýr viðhaldssamningur, sem Vélskóli
íslands, Stýrimannaskólinn í Reykja-
vík og Verkmenntaskólinn á Akureyri
eru aðilar að, um endurnýjun og við-
hald á hermum frá „Kongsberg
Norcontrol“, sem er án efa sá fram-
leiðandi á skipshermum sem stendur í
fararbroddi hvað alla tækni áhrærir.
Vegna þessa samnings erum við í Vél-
skólanum búnir að fá viðbætur við
herminn hjá okkur, en með þeim er
hann viðurkenndur sem þjálfunar- og
kennsluhermir er fullnægir öllum
kröfum Alþjóðasiglingamálastofnun-
arinnar (STCW). Á síðasta ári feng-
um við nýja, litgrafíska vélarrúms-
herma, og er þar um mjög góð og full-
komin tæki að ræða sem notuð eru til
að kenna ýmis verkefni, svo sem á
sviði vélfræði, rafmagnsfræði og ekki
síst stillitækni. Þarna tel ég okkur
mjög vel setta því þetta eru afar virk
kennslutæki sem grípa inn í marga
þætti í námsskrá skólans, verklega og
bóklega áfanga. Nemandi sem lýkur
fjórða stigi hefur verið um það bil 150
kennslustundir í hermunum.“
Mikil aðsókn er að vélgæslu-
niannanámskeiðunum
„Að undanförnu höfum við boðið
upp á vélgæslumannanámskeið og
hefur mjög góð aðsókn verið að þeim.
Þau taka 60 kennslustundir og lýkur
með prófi. Er þetta samkvæmt at-
vinnuréttindalögum, en námskeiðin
veita réttindi á vélar upp að 220 kW. á
báta upp að 20 tonnum. Eg álít að þau
skapi aukið öryggi á smábátunum, en
óhöpp um borð í þeiin stafa iðulega af
vélarbilunum. Slfkum óhöppum ætti
vonandi að fækka og rekstur jafn-
framt að verða hagstæðari. í fyrstu
fann ég að sumir voru dálítið ósáttir
við að verða að koma á þessi nám-
skeið og fannst að verið væri að knýja
þá til þess. En það hefur breyst. Eftir
því sem á líður eru menn farnir að
sækjast eftir að koma og telja það sér
til ávinnings. Oft er það sami maður-
inn á smábáti sem bæði sinnir skip-
stjórn og vélstjórn.
Því miður hefur ekkert enn gerst í
því að koma á hásetafræðslu og ber að
harma það. í nágrannalöndum okkar
er löngu búið að innleiða slíkt nám og
í því er mikil áhersla lögð á verklegu
þættina. Erlendis er hásetanám hlið-
stætt iðnnámi og er markmiðið að
menn geti starfað bæði á dekki og í
vél að viðgerðum og viðhaldi. í það
minnsta er það þannig hugsað fyrir
kaupskip, en við gætum haft misrnun-
andi útfærslur á þessu — það er bæði
fyrir kaupskip og fiskiskip. Það getur
ekki verið annað en spurning um tíma
hvenær þessu námi verður komið á
hér hjá okkur. Við skólameistarar Sjó-
mannaskólans höfum gert tillögu til
menntamálaráðherra um slíkt nám.“
Gildi símenntunar
„Símenntun verður æ nauðsynlegri
þáttur vélstjómarnámsins, því þróun-
in er það hröð. Til þess að geta stund-
að símenntun þarf traustan, almennan
grunn. Ég nefni málakunnáttu, stærð-
fræði, fræðilega vélfræði og raf-
magnsfræði. Að þessu þurfa menn að
búa til þess að geta tileinkað sér
stöðugt nýja tækni. Þegar menn tala
um að minnka ætti almennt nám hér
og stytta námstímann, finnst mér að
verið sé að tala utan úr grárri forn-
eskju.
Ég bið Guð að hjálpa þeim manni
sem telur að hann þurfi ekki að sí-
mennta sig í þessari grein. Sá tírni er
liðinn þegar menn töldu sig lausa allra
mála þegar þeir á annað borð höfðu
fengið eitthvert réttindaskjal í hendur,
þótt auðvitað verði áfram um réttinda-
nám að ræða. Sá sem ekki ávaxtar sitt
pund og fylgist vandlega með mun
hvergi fá neitt að gera þegar frá líður.
Honum verður hafnað. Þótt við hefð-
um viljað sjá enn meiri aðsókn að
endurmenntunarnámskeiðum vél-
stjóra, þá hefur átt sér stað bylting frá
því sem áður var. Við vorum þá með
sumarnámskeið sem ekki voru nógu
vel sótt. En síðan tókum við upp sam-
vinnu við Vélstjórafélagið og LÍÚ um
að koma upp styrkri endurmenntun.
Skólinn lagði til kennslukrafta eftir
því sem hentaði, aðstöðu og tæki en
Vélstjórafélagið réði mann í hálf't
starf til þess að sinna þessum málum.
Auk þess hefur Vélstjórafélagið aug-
lýst námskeiðin hér og úti á landi
dyggilega í blaði á sínum vegurn. Þá
vil ég geta þess að við höfum átt mjög
gott samstarf við Landsvirkjun um
endurmenntun vélstjóra hjá því fyrir-
tæki. Gott tæknibókasafn er á efstu
hæð Sjómannaskólahússins, en slíkt
safn er nauðsynlegur liður í endur-
menntun vélstjóra og skipstjórnar-
manna.
Endurmenntunarátakið hefur skil-
að miklum árangri sem á enn eftir að
batna og taka framförum. Meðal ann-
ars þarf að vekja fleiri atvinnurekend-
ur til skilnings á þessu nauðsynlega
verkefni. Margir þeirra gera sér þörf-
ina fyllilega ljósa og hafa þeir staðið
vel við bakið á mönnum, en hjá öðr-
um skortir talsvert á nægilegan skiln-
ing.“
Námið ekki viðameira en með-
al grannþjóðanna
„Sú skoðun hefur verið sett fram af
nokkrum forystumönnum í íslenskum
sjávarútvegi að námið hér væri mun
viðameira en gerist á meðal nágranna-
þjóða okkar. Fór ég sjálfur í það að
gera könnun á þessu og kom þar fram,