Eimreiðin


Eimreiðin - 01.04.1927, Side 20

Eimreiðin - 01.04.1927, Side 20
116 ÞORGEIR LJÓSVETNINGAGOÐI eimreiðin Metorðagirnd og höfðingjahollusta íslendinga á söguöldinni er svo alkunn af sögunum, að henni þarf lítt að lýsa. Það fyrsta, sem menn gerðu, er menn komu til útlanda, var að reyna að koma sér í mjúkinn hjá konungunum og fá hjá þeim hirðvist og metorð. Og einmitt af þessu hrósa þeir sér mest, þegar heim er komið, og eins söguritararnir síðar meir. Og allajafna, er Noregskonungar gera orðsending til íslenzkra höfðingja um eitt eða annað, þá þjóta þeir upp til handa og fóta að gera þeirra vilja, svo að nærri stappar, að stundum sé um hrein landráð að tefla (sbr. Guðmund ríka). Nú var það alkunnugt á Islandi, hvert heljarkapp Ólafur konungur Tryggvason lagði á að kristna Island. Það var þv1 ekki mikillar vináttu að vænta úr þeirri átt fyrir þá, sem a móti því lögðust. En hins vegar gátu þeir átt von á miklum frama og konungshylli, sem beittust fyrir að koma kristninni á. Þetta hefur sjálfsagt orðið þungt á metunum hjá mörgum, og þar á meðal hjá Gissuri hvita og Hjalta Skeggjasyni, sem urðu helztu forsprakkarnir fyrir kristnitökunni. En við það bættist og annað, sem ekki mun hafa ráðið minna; og það var, að þeir voru í frændsemi við konunginn, Gissur og Olaf- ur Tryggvason þremenningar í móðurætt og Hjalti tengdasonur Gissurs, svo að kona hans og konungurinn voru að þriðja og fjórða. Það má nærri geta, hvern þátt þessi frændsemi hefur átt í afstöðu þeirra til kristniboðsins, sem þeir vissu, að konunginum var svo mikið áhugamál. Þeir sáu sér leik a borði, ef þeir yrðu fylgjandi kristninni, að komast til meiri metorða en nokkrir aðrir Islendingar. Og þetta brást heldur ekki, er þeir komu til Noregs. Því bæði gekst konungur við frændseminni og hafði svo mikið við Gissur, að hann lét hann „sitja fyrir ádrykkju sinni, innar en lenda menn“, sem þó annars höfðu mest metorð allra við hirðina. Það er annars alleinkennilegt að taka eftir því, hve mikil áhrif þessi frændsemi íslendinga við Noregskonunga tvívegis hafði á örlög Islands og sögu. Fyrst frændsemi Olafs Tryggua- sonar og Gissurar hvíta, sem kristnitökunni fékk á komið a Islandi; og þar næst frændsemi Gissurar jarls og Hákonar konungs gamla. Því Gissur jarl var í beinan karllegg kominn af Gissuri hvíta og var auk þess í móðurætt skyldur konung-
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Eimreiðin

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.