Eimreiðin - 01.04.1939, Blaðsíða 23

EIMREIÐIN-
BARÁTTAN VIÐ ÞOKUNA
135
sömu slóðum og báðir nú látnir. Mér koma þeir í hug nú af
því, að báðir áttu í óvenjulega ríkum mæli þann hugsjónaeld
seskunnar, sem gerir bjart um öll lönd, þegar orka hans fær
að brjótast út í athöfn. Annar þeirra hneig í valinn fyrir hinni
bitru sigð hvíta dauða einmitt í þann mund, sem langþráðu
fflarki var náð á mentahrautinni. Hann hét Rögnvaldur Guð-
inundsson, látinn fyrir tæpum aldarfjórðungi og sá eini, sem
horfinn er úr hópnum, sem á þessu vori minnist 25 ára stúdents-
afmælis síns. Honum vanst ekki aldur til að gefa nema lítið
brot af þeim auði, sem hann átti og óskaði að verja í þágu
þjóðar sinnar. Hinn hvarf heim að loknu gagnfræðanámi, hóf
að rækta jörðina og veitti umfangsmiklu búi forstöðu. Hann
lifði það að verða þingmaður sams>7slunga sinna og lagði sig
óskiftan fram um að koma i verk því, sem hann taldi til heilla.
Hann hét Þorbergur Þorleifsson. Báðir áttu þeir mikið af
þeirri óeigingjörnu athafnaþrá og ósviknu starfsgleði, sem ber
launin í sjálfri sér og getur riðið baggamuninn í lífi hverrar
þjóðar og bjargað frá glötun á tímum neyðarinnar. Mér koma
þeir í hug nú af því þeir áttu svo mikið í sér af þeirri skaphöfn,
sem landið þarfnast svo mjög í sem flestum sona sinna og
dætra.
Grundvöllurinn undir efnalegu sjálfstæði hvers einstaklings
er að hann viti nákvæmlega um tekjur sjálfs sín og gjöld, bæti
Uni við sjálfan sig og dragi úr eyðslu sinni á þeim liðum þar
sem fært er og þörf er á, til þess að varna því að gjöldin fari
fram úr tekjunum. Ef um þegn er að ræða, sem hugsar lengra
en um líðandi stund, þá reynir hann einnig að áætla fyrir
vanhöldum. Hygginn maður veit, að jafnan geta óhöpp. og ó-
væntir örðugleikar steðjað að. Hann reynir því að sjá við þessu
eftir föngum og vera viðbúinn áföllum. Heilbrigð sparnaðar-
löngun er jafnan sprottin af þessum hvötum, sprottin af löng-
un til að sjá sér og sínum farborða án þess að þurfa að liggja
uppi á öðrum, verða sjálfstæður maður og frjáls. Sama gildir
auðvitað um félög eins og einstaklinga, ríkisbúskapinn eins
°g einyrkjabúskapinn. Hagfræðileg lögmál eru óbrotin og
einföld.
Eins og þegar hefur verið bent á, hefur íslenzkur ríkisbú-
skapur smamsaman verið að færast meira og meira í það horf