Eimreiðin - 01.07.1946, Blaðsíða 18

162
VIÐ ÞJÓÐVEGINN
EIMREIÐIN
Hitt er svo annað atriði, að ekki verður hjá því komizt
að ganga frá stöðu vorri út á við, eins og jafnan hefur verið
haldið fram í þessum þáttum og nú er þegar komið áþreifan-
lega í ljós. Úr þeirri yfirsjón, að gera það ekki strax eftir að
lýðveldið var stofnað, verður ekki bætt með því að blekkja
þjóðina. Sjálfstæð er sú þjóð ein, sem er réiðubúin að verja
sjálfstæði sitt, þegar á reynir, jafnvel þótt hún verði að fórna
til þess lífi sínu og blóði. En það er jafnframt hægt fyrir
smáþjóð að semja við vinveitt stórveldi, án þess það þurfi
að skerða sjálfstæði hennar. Líkurnar fyrir því, að vér fá-
um aigerlega að ráða stöðu vorri út á við einir, gætu reynzt
minni nú en fyrir ári síðan, um það bil er styrjöldinni lauk.
Þetta mun skýrast betur síðar.
Með væntanlegri inngöngu vorri í UNO, sem telja má víst
að verði samþykkt, hefur íslenzka lýðveldið gengið — að
vissu marki — undir kvaðir alþjóðlegra samningaviðskipta
I framtíðinni. Um þau samningaviðskipti ráða stórveldi
heimsins mestu, smáríkin litlu. Það eru fánýt gæði fyrir oss
íslendinga að fá að hoppa með í hrunadansi heimsveldanna.
Eigi að síður mun ísland, sem sjálfstæður liður í þeirri ríkja-
heild, er lega landsins og afstaða gagnvart Norður-Atlants-
hafsþjóðunum afmarkar, geta fyllt sæti sitt meðal Samein-
uðu þjóðanna á komandi árum. En bandalag þeirra er enn í
mótun, kann að breyta um starfsaðferðir, jafnvel klofna eða
doðna niður áður en varir — á svipaðan hátt og gamla Þjóða-
bandalagið. Það er vonandi, að hugsjón Sameinuðu þjóðanna
um öryggi til handa öllum þjóðum verði að veruleika. Hinu
má gera ráð fyrir, að þátttaka vor í samtökum þeirra geti
haft í för með sér ýms örlagarík afskipti af málum vorum,
svo að ekki sé minnzt á þá útgjaldaliði, sem íslenzka lýð-
veldið tekur á sig með væntanlegri þátttöku sinni. En í grein-
argerð ráðunauta ríkisstjórnarinnar, sem birt er á þingskjali
1 með tillögu hennar um málið, er talið líklegt að beint árgjald
fslands geti orðið um % milljón króna og að árgjöldin muni
yfirleitt fara hækkandi. Þingafaraldurinn, sem herjað hefur
ísland, síðan styrjöldinni lauk og kostað hefur þjóðina ó-
hemju fé, á íslenzkan mælikvarða, í ferðalög til Norðurlanda