Eimreiðin - 01.09.1964, Blaðsíða 47

EIMREIÐIN
211
hann fremur hugsað um Torah sem lög og siðferðisreglur hendur
en guðsopinberun í víðtækri merkingu, og viðhorf hans hafi valdið
því, að kristnum guðfræðingum hafi hætt við að láta sér sjást yfir
þá merkingu, sem lögmálið, Torah, hefur í hugarheimi Gyðinga-
þjóðarinnar sjálfrar. Þess vegna hafi það orðið mjög ríkjandi hug-
mynd, að lögmálið hafi í vitund Gyðinga verið fjötur, sem heftir
trúarlegt og siðferðilegt frelsi. Það hafi það ekki verið, heldur þvert
á móti hin dýrðlegasta guðsgjöf og trúuðum Gyðingum undirstaða
liins sanna frelsis.
III.
Sé rætt um þá þýðingu, sem lögmálið hefur haft fyrir Gyðinga-
þjóðina, verður að nema staðar við sérstakt tímabil í sögu hennar.
Það eru herleiðingarárin í Babýlon og fyrstu áratugirnir eftir heim-
komuna til Gyðingalands. Árið 588 hafði Nebúknadesar Babýloníu-
konungur eytt Jerúsalem, látið rífa niður borgarmúrana og brennt
sjálft musterið til grunna. Gyðingar voru herleiddir austur til
Babýlon. Þetta var hræðilegasta áfallið, sem þjóðin hafði orðið
fyrir fram að þessu. Þó má ekki líta svo á, að hér hafi verið um
gjöreyðingti að ræða. Bæði hin fornu gyðinglegu ríki voru úr sög-
unni, en þjóðin lifði, eða að minnsta kosti all-mikið brot hennar.
En líkami hennar var lemstraður, svo að tvísýnt var um framtíð
hennar. Svo virðist sem Gyðingum hafi verið leyft að halda hópinn,
þegar austur kom, og mynda sérstakar lélagsheildir sín á milli.
Margir stunduðu akuryrkju, en í þorpum og bæjum hafa fundizt
skjöl og kvittanir, sem bera þess vitni, að menn með gyðinglegum
nöfnum hafa stundað verzlun. Margir iðnaðarmenn hafa og verið
fluttir austur, og liafa þeir sjálfsagt unnið þau störf, er þeir höfðu
lært í heimalandi sínu. Yfirleitt má búast við því, að Babýloníu-
konungur hafi flutt úr landi hina framtakssamari einstaklinga og
þá, sent verið höfðu forystumenn í landinu. Með því var tvennt
áunnið af hans hálfu. Þeir höfðu ekki tækifæri til að hefja heima-
landið úr rústum, og sjálfur gat liann haft þeirra not í Babylon.
En að einu leyti hafði herleiðingin heimssögulega þýðingu. Hún
leiddi það í ljós, að bæði átrúnaður og þjóðerniskennd Gyðinga
gat haldið áfram að vera til, jró að sjálft musterið, þjóðarhelgidóm-
urinn í Jerúsalem færi í rúst. Það helgihald, sem við Jrað hafði
verið tengt, hlaut að leggjast niður, og þá fyrst og fremst fórnfær-
ingarnar. — í stað jiess byggist nú allt á lögmálinu og spámönnun-