Eimreiðin - 01.09.1964, Blaðsíða 72

236
EIMREIÐIN
En hvað þá um skólana í bæjunum? Er ckki kvartað og kveinað
undan þeim? Jú, víst er um það. En hugsandi fólk hlýtur þó að
vera þakklátt fyrir allt það, sem þeir skólar gera fyrir börnin þeirra.
— Þakklátt fyrir það, hve vel þeim tekst að leysa það erfiða hlutverk
af hendi að skila börnum þeirra sæmilega menntum til þjóðarinn-
ar. Hinu skal ekki gleyint, að þessir skólar eiga við erfiðleika að
etja og þá marga. Fyrst og lremst berjast þeir við þrengslin, því
ört vaxandi þjóðfélag hefir marga holuna að fylla, og ekki endilega
víst, að það sé látið sitja í fyrirrúmi, sem mestu skiptir — það er
fólkið sjálft. Næst mundi eg neliia, þó skrítið sé, að annar versti
draugurinn, sem skólarnir glíma við, er áhugaleysi heimilanna
sjálfra. Það eru til krakkar, sem komnir eru upp lyrir skyldunámið,
en hafa þó aldrei vaknað til vitundar um það, að þeir ættu að vera
þakklátir lyrir það, sem skólinn gerði fyrir þá, sem skólinn veitir
þeim. Þeir setja sig ekki úr færi um að reyna að svíkjast undan
þeim reglum og skyldum, sem skólinn leggur þeim á herðar, og
foreklrunum virðist ofvaxið að koma þeim í skilning um, að með
því séu þeir að svíkja sjálfa sig, selja framtíð sína fyrir stolnar
stundir. Þessir krakkar eru örugglega ekki verri mannsefni en lé-
lagar þeirra ahnennt, en eru svo óhamingjusamir að vera fæddir
heimilisleysingjar, vera afkvæmi frosinnar moldar.
Á ýmsa lund er alið á því, að skólinn skipti engu máli. Eg tck
einfalt dæmi af mörgum. Fleiri og lleiri heimili leyfa börnum sín-
um að sækja um frí úr skóla til vinnu fyrir jól og aðrar hátíðh'-
Ætla mætti, að þetta væri gert af jrörf fyrir fé. Samt efast eg um
slíkt eltir að hafa kynnzt bruðli unglinga allan ársins hring. Sumn'
segja: „Það er svo mikil þörf fyrir börnin á þessum tíma.“ Kannske
það, að Kristur, jólabarnið, verði ekki fundinn nema í böggli úr
búð? Læt því ósvarað, en hinu vil eg halcla fram, að í þessu felst
vanmat á því, sem mikilsverðast er lyrir barnið, það að gera þvi
Ijóst, að menntun þess sé meira virði en krónurnar, sem það missir
— sem foreldrar þess missa — meðan á námi stendur.
Mér hefir orðið svo tíðrætt um skédana, af því að barns- og ung-
lingshugurinn er í vitund minni sá gröðrarreitur, sem veturinn
kallar okkur til starfs við. Eg finn, að við erum að týna úr líh
okkar vetri náttúrunnar, veitum honum minni athygli en áður,
hræðumst hann ekki lengur og það er vel. Sýnum honum þó ekki
kæruleysi, vökum um það bezta, er hann hefir gefið okkur — tæki-