Tímarit lögfræðinga - 01.01.1968, Síða 14

Forgangsréttur strandríkisins til fiskveiða.
Því leysir Genfarsamningurinn ekki úr því viðfangs-
efni að veita okkur sérréttindi eða einkaréttindi til fisk-
veiða á íslenzka landgrunninu, heldur skapar hann ein-
ungis takmarkaða lögsögu til fiskivemdar þar. Eftir er þá
þrautin þyngri: sú að ná fram ákveðnum forréttindum til
fiskveiða utan landhelginnar, sem aðrar þjóðir njóta ekki.
Er þá málið allt komið af hinu fiskifræðilega stigi yfir
á það efnahagslega, og ný viðhorf sköpuð. Flestum mun
vera vel kunnugt um stefnu okkar í því máli á undan-
förnum árum og er því óþarfi að rekja þar atburði í löngu
máli. Verður því þó ekki neitað, að þetta er annað höfuð-
viðfangsefnið, ásamt fiskiverndarsjónarmiðunum, sem ég
hefi þegar getið.
A Genfarráðstefnunni mætti það sjónarmið takmörk-
uðum skilningi, að nauðsyn væri að veita strandrikinu for-
gangsrétt til fiskveiða undir vissum kringumstæðum. örl-
ar hvergi á því sjónarmiði í Genfarsamningunum fjórum,
sem ráðstefnan samþykkti. Sendinefnd Islands lagði þó
mikla áherzlu á að fá forgangsrétt strandríkisins til fisk-
veiða viðurkenndan og varð nokkuð ágengt. Var tillaga
Islands um málið svohljóðandi:
„Þar sem svo stendur á, að þjóð er yl'irgnæfandi háð
fiskveiðum með ströndum fram vegna afkomu sinnar
eða efnahagsþróunar og' nauðsynlegt reynist að takmarka
heildarveiði að þvi er telcur til fiskistofns eða stofna á
svæði, sem er áfast við strandsjóinn, þá skal strandríkið
hafa forgangsréttindi til veiða, þegar svo stendur á, að
því marki, sem það er nauðsynlegt vegna þess, hversu
ríkið er háð fiskveiðum. Komi til ágreinings getur sér-
hvert riki, sem hagsmuna hefur að gæta, beitt ákvæð-
um 57. gr.“.
Tillaga þessi var samþykkt í nefnd, en felld á ailshex*jar-
funai ráðstefnunnar. Þess í stað náði tillaga frá Suður-
Afríku samþykki, sem mun skemmra gekk en sú islenzka.
Var hún svohljóðandi:
12
Tímarit lögfræðinga