Tímarit lögfræðinga - 01.11.1994, Page 68

dómarar í landsréttunum og Hæstarétti koma úr dómsmálaráðuneytinu. Þetta
er talið valda því að draga megi í efa hversu óháðir þeir eru ríkisvaldinu.
í öllum löndum nema Noregi hafa starfað umsagnaraðilar um dómaraefni.
Dómarar í Noregi hafa barist fyrir því að koma þessu á og hefur nú tekist
það. í Danmörku eru það dómstjórar og forseti Hæstaréttar sem sjá um um-
sagnir varðandi dómaraefnin á lægri stigum, en Hæstiréttur um umsagnir um
dómaraefni þess réttar.
Áhugi er nú í öllum löndunum fyrir því að líta almennt til þess við stöðu-
veitingar hver fyrri reynsla dómaraefna nýtist réttarkerfínu. Við fjölskipaða
dómstóla er nú reynt að fá sum dómaraefnin annars staðar frá en úr dóms-
kerfinu sjálfu. Athuga verður þegar metnar eru venjurnar í Noregi og Dan-
mörku að flestir þeir sem fá skipun sem dómarar við æðri réttina, hafa áður
unnið hjá dómstólunum og síðar í laganefndum dómsmálaráðuneytanna, þ.e.
í a.m.k. tvö ár eftir próf í Noregi og í fjögur ár í Danmörku. Á öllum Norður-
löndunum eru flestir orðnir 35-40 ára að aldri áður en þeir fá skipun sem
héraðsdómarar, 40-50 áður en þeir fá skipun í millidómsstigið og 45-50 áður
en þeir fá skipun í Hæstarétt.
Að lokum má taka fram að rétt sýnist fyrir íslenska áhugamenn um réttarfar
að styrkja þennan félagsskap. Hann gefur gott tækifæri til að fylgjast með og
skiptast á skoðunum um réttarfar á Norðurlöndum. Þama koma saman
lærðustu menn landanna um réttarfar. Eftir þá miklu vinnu sem hér hefur
verið unnin að réttarfarsumbótum á síðustu árum erum við ekki aðeins þiggj-
endur í þessum félagsskap heldur einnig veitendur. Stefán Már Stefánsson
prófessor hefur nú verið kjörinn formaður félagsskaparins til næstu þriggja
ára, sem er ef til vill merki þessa meðal annars.
Hrafn Bragason
216