Tímarit lögfræðinga - 01.10.2002, Qupperneq 65

I svokölluðu KIS Sccm Detectronics Pwduction50 máli voru atvik þau að stefnendur
höfðu keypt hluti í útboði hjá samlagsfélagi. Félagið sem var nýsköpunarfyrirtæki
hafði verið stofnað um sölu og þróun á nýjum tækjabúnaði til lækninga. Stefnendur
kröfðust þess að áskrift þeirra yrði ógilt á grundvelli þess að útboðslýsingin hefði að
geyma rangar og villandi upplýsingar. Töldu stefnendur að fjárhagsáætlun sem hafði
verið birt í útboðslýsingunni væri óraunhæf og að miðað við þær upplýsingar sem
útboðsaðilarnir höfðu hafi þeim mátt vera ljóst að ómögulegt væri að ná þeim áætl-
unum sem settar voru fram. Hæstiréttur komst að þeirri niðurstöðu að stefnendum
hefði ekki tekist að sanna þessa fullyrðingu.
Annað mál af svipuðum toga er svokallað K/S Dan Muslingere mál.51 I því reyndi
einnig á það hvort þeir sem stóðu að útboðinu hefðu átt að gera sér grein fyrir að
áætlanir gætu ekki staðist. Fyrirtækið var nýsköpunarfyrirtæki sem vann að þróun
tækjabúnaðar til vinnslu skelfisks. Dómurinn komst að þeirri niðurstöðu að þótt
upplýsingar í útboðslýsingu hafi í mörgum þáttum einungis gefið almennt yfirlit þá
hafi komið fram með skýrum hætti að fyrirtækið þyrfti að endurskipuleggja fjárhag
sinn og rekstur. Talið var ósannað að mönnum hafi verið ljóst að áætlanir myndu
ekki ná fram að ganga.
Við gerð fjárhagsáætlana þurfa menn ávallt að beita ákveðnu mati á að-
stæðum og þeim staðreyndum sem liggja fyrir um rekstur félags. Af niðurstöðu
dómanna má ráða að við gerð skráningarlýsinga hjá nýsköpunarfyrirtækjum
hafi menn ákveðið svigrúm við gerð fjárhagsáætlana. Staðan er að jafnaði sú í
þessum tilvikum að útilokað er að fullyrða nokkuð um hvernig þróun vöru og
tekjuöflun muni ganga. Menn hafa hins vegar ekki frjálsar hendur við áætl-
anagerð heldur verða að byggja hana á þeim upplýsingum sem liggja fyrir. Ef
t.d. lægi fyrir að upp hefðu komið gallar á vél og nauðsynlegt væri að leggja í
ákveðinn kostnað við þróun þarf það að endurspeglast í fjárhagsáætluninni.
Þriðja málið sem má nefna hér til skýringar er svokallað L0gst0r Hotel mál.52
Stefnandi taldi að upplýsingar í útboðslýsingu um mögulegar leigutekjur og um
ábyrgð á leigugreiðslum væru ófullnægjandi og villandi. Byggt var á því að tölurnar
hefðu ekki byggst á fullnægjandi athugun og mati á þessum þáttum. Dómurinn féllst
á þessi rök og taldi stefnanda óbundinn af áskriftinni.
Af þessu máli má ráða að þrátt fyrir að áætlanir byggist á matskenndum
þáttum er engu að síður gerð krafa um að menn afli sér upplýsinga um einstaka
þætti í áætluninni eftir því sem kostur er. Menn verða að skoða reynslu á
sambærilegum sviðum og undirbyggja þannig matið.
Mörg álitaefni vakna við ákvörðun bótaábyrgðar sem eru sérstæð á þessu
réttarsviði. Til að varpa ljósi á þau sérstöku sjónarmið sem hér eiga við verður
50 Sjá hér UfR 1996 H bls. 271.
51 Sjáhér UfR 1994 Hbls. 895.
52 Sjá hér UfR 1993 H bls. 696.
259