Tímarit lögfræðinga - 01.10.2002, Blaðsíða 71

skráningarlýsingunni. Umsjónaraðilinn var dæmdur bótaskyldur í héraði en sýkn-
aður af Hæstarétti.64
Abyrgð þessara aðila gagnvart fjárfestum byggist á sérfræðiábyrgð eða upp-
lýsingaábyrgð. Sakarmatið er, eins og áður er rakið, strangt í þessum tilvikum.
Dómaframkvæmd á Islandi sýnir að gerðar eru jafnvel enn ríkari kröfur til
fjármálastofnana um að þær sýni af sér vönduð vinnubrögð.65 Rökin fyrir því
eru þau að þær eru að fjalla um flókin viðskipti, mikla hagmuni fólks og oft á
tíðum fjárhagslega velferð þess. Verkefni af þessum toga, gerð skráningarlýs-
inga og útboð verðbréfa, er á sérfræðisviði þessara aðila. Kröfur sem gerðar eru
til fjármálastofnana sem umsjónaraðila eru samkvæmt því sem að framan er
rakið talsvert meiri en þær kröfur sem gerðar verða til stjómarmanna og jafnvel
annarra sérfræðinga. A.m.k. nær ábyrgð umsjónaraðilans til allra þátta í skrán-
ingarlýsingunni andstætt því sem myndi gilda um aðra sérfræðinga.
Athyglisverður dómur var kveðinn upp á árinu 2000 í Hæstarétti Danmerkur í
svonefndu Commercial Holding International A/S máli.66 I málinu var banki sem
annaðist útboðið talinn bótaábyrgur gagnvart fjárfesti sem keypt hafði hlut í
félaginu. U.þ.b. sex árum eftir að útboðið átti sér stað urðu bréf í félaginu verðlaus.
Við skoðun að liðnum þeim tíma kom í ljós að umsjónarbankinn hafði sent
tilkynningu til kauphallar um að umframáskrift hafi fengist að hlutafé í útboðinu
sem næmi 11%. Yfirlýsingin var ekki rétt því þegar útboðstímanum lauk hafði ekki
fengist full áskrift í útboðinu. Daginn eftir að útboðinu lauk hafði félag sem tengdist
stjómarmönnum skráð sig fyrir verulegum hluta af hlutafé í félaginu. Dómurinn
komst að þeirri niðurstöðu að yfirlýsingin hefði verið röng og til þess fallin að hafa
áhrif á ákvarðanir fjárfesta um kaup og sölu. Þá er dómurinn einnig athyglisverður
fyrir þau sjónarmið sem stuðst er við í bótaákvörðuninni og verða nánar reifuð síðar.
14.3.3 Endurskoðendur félags
Þriðji flokkur aðila sem ber að gefa yfirlýsingu um efni skráningarlýsinga
eru endurskoðendur félaga sem óska skráningar á verðbréfum, sbr. 4. mgr. 18.
gr. skráningarreglugerðar nr. 434/1999 um opinbera skráningu verðbréfa. Sam-
kvæmt ákvæðinu lúta skyldur endurskoðanda að því að hann hafi endurskoðað
ársreikninga útgefanda, milliuppgjör og/eða forsendur rekstraráœtlunar, efvið
á, sem hirt eru í skráningarlýsingu og að upplýsingar í skráningarlýsingunni er
64 Sjá hér dóm Hæstaréttar Danmerkur í máli nr. 479/1999 sem kveðinn var upp þann 28. júní
2002. Upplýsingar um dóminn er að finna á heimasíðu réttarins http://www.hoejesteret.dk. Dómur
undiréttar (S0- og Handelsret) er frá 2. september 1999 í sameinuðum málum H-0003-97 og H-
0069-97 (FDE 1999:1766).
65 Sjá hér t.d. H 1993 2338 í máli sem snéri að Alþýðubankanum (síðar íslandsbanka hf.) og H
1994 1117 í máli gegn Kaupþingi hf.
66 Sjá hér dóm Hæstaréttar Danmerkur í máli nr. 425/1998 sem kveðinn var upp þann 6. júlí 2002.
Upplýsingar um dóminn er að finna á heimasíðu réttarins http://www.hoejesteret.dk. Dóm S0- og
Handelsret í öðru máli vegna sama útboðs er að finna í UfR 2000:920 SHD. Finn Holm-J0rgensen
gegn BG Bank A/S.
265