Árbók Háskóla Íslands - 01.04.1967, Síða 27

25
snöggu umskipti, sem nú verða um kennslulag og námstilhög-
un, er menn koma úr menntaskólum í háskóla, eru stórlega
viðsjárverð. Breytingin frá bundnu námi að höfuðstefnu til mik-
ils frjálsræðis um námsval og námsástimdun og til gerbreyttra
kennsluhátta er í raun og sannleika óverjandi frá menntunar-
legu og uppeldislegu sjónarmiði. Þetta bil þarf að brúa með
eðlilegum hætti. 1 því efni er margra kosta völ. Hugsanlegt er
að breyta til um námstilhögun og kennslulag í efstu bekkjum
menntaskóla. Hitt er og til að taka upp einskonar college-til-
högun í Háskólanum. Yrði þá t. d. einu ári varið til almennrar
menntunar, þar sem áherzla er lögð á námsgreinir með miklu
almennu menntunar- og þroskagildi, sem stæðu í nokkrum
tengslum við það sérnám, sem framundan er, og svo að kenna
mönnum þá námstækni, sem þörf er á í háskólanámi. Við þessa
háttu kæmi t. d. mjög til greina að veita almenna heimspeki-
lega undirstöðumenntun og allvíðtæka yfirsýn yfir félagsvís-
indi fyrir þá stúdenta, er hyggjast leggja stund á einhverja
grein félagsvísinda, svo að dæmi sé tekið af þeim stúdentum,
áður en þeir hefja sérfræðinám sitt. Ef þessi kostur væri val-
inn, ættu stúdentar að koma 18 ára að aldri í Háskólann, svo
sem nú tíðkast sums staðar í löndum. Mér virðist ekki rétt að
iáta nemendur stunda bundið nám að verulegu leyti allt fram til
20 ára aldurs, svo sem oft er um stúdenta hér á landi. Ég mæli
með lækkun stúdentsaldurs fyrst og fremst á grundvelli bættra
vinnubragða á ýmsum skólastigum. Ef nemendur eiga að verða
til 19 eða 20 ára aldurs í menntaskólum, er brýnt verkefni að
breyta til um kennsluhætti síðustu árin og veita svigrúm til
kjörgreina og náms, sem eigi er jafnbundið og nú er. Þarf þá
einnig að miða meir en nú er að því að kenna mönnum þá
námstækni, sem þeir þurfa að hafa vald á, er til háskólanáms
kemur.
XI.
Ég lýk máli mínu með því að þakka ánægjulegt samstarf
við þá tvo hæstvirtu ráðherra, menntamálaráðherra og fjár-
málaráðherra, sem Háskólinn á mest skipti við. Ég þakka
háttvirtu Alþingi fyrir fjárveitingar til Háskólans. Ég þakka
4