Búnaðarrit - 01.01.1925, Side 42
34
BÚNAÐARRIT
En hefði um helming þeirrar fjárhæðar, sem hlutað-
eigendur fengu fyrir vinnu sína, verið varið til greiðslu
á vöxtum og afborgunum þeirra lána, sem fengin voru,
þá gæti þó skuld fjelagsins verið nokkru minni en hún
er, og þar af leiðandi væru einnig lægri þær fjárhæðir,
sem óumflýjanlega verður að greiða á næstu árum. Um
fyrnefndan lið umræddrar kostnaðar-aukningar — afföllin
er það að segja, að eigi virðist ástæðulaust, að tekið
væri til athugunar, að fyrirtæki slík sem þetta, þyrftu
eigi að sæta slíkum afföllum af lánum þeim, er þau
verða að taka. Vjer þurfum að eiga kost á því, að veitt
sjeu hagkvæmari lánskjör, á því veltur að nokkru, hvort
fyrirtæki sem þetta geti orðið til gagns fyrir heildina,
og hvort hægt verður í framtíðinni að koma þeim fyrir-
tækjum í framkvæmd á sviði búnaðarins, sem styðja
eiga hag ríkisheildarinnar, en hjer er átt við ræktun
landsins, sem koma á í stað rányrkju liðinna alda.
2. Verðlækkun íslenskra gjaldmiðla, hækkun kaup-
gjalds og vöruverðs.
Hin almenna verðhækkun hefir einnig stutt að því,
að kostnaðurinn fór fram yfir það, sem áætlað var.
Hve miklu sú verðhækkun nemur á hinum ýmsu út-
gjaldaliðum, er eigi með fullkominni nákvæmni hægt að
segja um. En það er þó hægt að fá vitneskju um, hve
mikil verðhækkunin verður á hinum stærsta útgjaldalið,
vinnunni í skurðum þeim, er grafnir voru með hand-
verkfærum, þegar fundin er veiðhækkunin á dagsverki
fyrir Árnessýslu á þessum árum, og gefur tafla sú, er
hjer fer á eftir, nokkurt yflrlit yfir það.
Áriö. Verö á dagsv. Hækkun verös pr. dagsv. miðað við árið 1916 Verðhækkun
1916 kr. au. 3.71 kr. au. dagsv. í •/•
1917 4.84 1.13 30,5
1918 5.77 2.06 55,5