Búnaðarrit - 01.01.1925, Side 60

52
BÚNA.ÐARRIT
Til þess að hafa betra vald á vatninu en hægt er að
hafa nú, þá þarf fyrst og fremst að hlaða þá flóðgarða,
sem enn vantar, ennfremur sumst'aðar að grafa smá-
skurði til þess að leiða vatnið fljótar um engin.
Yjer teljum eigi líklegt að fyrst um sinn verði hægt
að nytja árlega áveituengin á Skeiðunum. Áveituvatnið
flytur eigi svo mikil næringarefni í nothæfum
samböndum, að það fullnægi næringarþörf þess
lágmarks heyfengs, er svarar kostnaði að sje
aflað. En þýðing áveitunnar er fleirþætt, verndun mót
kulda og upplausn efna styður best að aukningu eftir-
tekjunnar á svæði þessu.
VI. Búnaðarástæður.
Eitt þeirra atriða, sem miklu ræður um, hver tök eru
á fyrir bændur, að hagnýta áveituna á hagkvæman hátt,
eru búnaðarástæðurnar, og einkum þó efnahagur ein-
staklinganna þá er staifræksla fyrirtækisins byrjar. Áður
en vjer skýrum frá því, viijum vjer gefa yfirlit yfir hvað
vjer vitum um búnaðinn á svæðinu, frá fyrri tímum.
Á 17. öld hafa fieiri býli verið bygð á svæðinu heldur
en nú eru. Eru þá bygðar hjáleigur frá mörgum jörðum,
og tvær frá sumum þeirra. Af þeim býlum, sem í jarða-
bók Árna Magnússonar eru talin að hafa verið í bygð,
i minnum þeirra manna, er þá lifðu, eru nú (1924) 11
komin í eyði í Skeiðahreppi, og 2 sem tilheyra þeim
jörðum í Villingaholtshreppi, sem í áveitufjelaginu eru.
Árið 1709 voru jafnmargar tvíbýlisjarðir á svæðinu sem
nú. Um búfjáifjöldann þá og seinna gefa fylgjandi tölur
bendingu.
Ár. Kýr og kvigur. Annar nautp. Nautgr. snmt. Ær. Sauðir og hrút. Veturg. fje. Sauðíje, alls.
1709 209 108 317 918 526 815 2259
1859 172 108 280 514 16 196 726
1864 159 21 180 915 194 550 1659