Búnaðarrit - 01.01.1925, Page 74

6ö
BÚNAÐARRIT
efni, þegar árnar í leysingum flytja þau í ríkari mæli
en ella. Það nægir heldur ekki að láta staðar numið
við að ná vatni inn á áveitusvæðið, það þarf að vera
hægt að dreifa því yfir alla þá flatarstærð, sem vatn
getur náðst yfir, og sem skurðakerfið fullnægir til að
flytja vatn til. Til þess þarf að hlaða flóðgarða. Vjer
höfum bent á áður, að eigi muni vera búið að hlaða
meira en tæpan helming hinna allra nauðsynlegustu
garða á engjunúm, sem nú eru. Auk þess eru til svæði,
sem til mála gæti komið að taka myndu þeim breyt-
ingum, með stöðugri áveitu, að þau eftir nokkurra ára
skeið gætu verið orðin að all-sæmilegum ongjum.
Við hleðslu þessara flóðgarða, sem enn þá eru ekki
gerðir, ætti að gæta þess, að þeir verði eigi hærri en
svo, að hámarks vatnsdýpt sje 40 cm., en meðaltals-
dýpt vatnsins í áveituhólfunum sje 20 — 30 cm. Djúp
lón hafa í för með sjer meiri eyðslu af vatni en æski-
legt er, á þeim tímum sem litið vat.n er til umráða.
Tökum sem dæmi, að 5 ha. stórt áveituhólf, með jöfn-
um halla, hafl meðaltals vatnsdýpt 50 cm., þegar vatnið
er að efri garði. Vatnsrými í hólfl þessu yrði 25000 m.a
Ef því yrði skift með garði, svo að fengjust tvö 2 5 ha.
stór hólf, fengist vatn yfir sömu landsstærð, með meðal-
tals vatnsdýpt, 2 5 cm., en í fyrra tilfellinu yrði með
þeirri vatnsdýpt að eins hægt að fá vatn á helming þann,
er næst lægi neðri garði. Hvert þessara hólfa hefði vatns-
rými fyrir 6250 m.8, eða á sömu landsstærð fengist vatn
yfir 5 ha., með 12500 m.3 vatnseyðslu. Með aukinni
vatnsdýpt eykst þiýstingur sá, er hvílir á hinum efstu
jarðlögum, vatmð sígur fljótar niður í gegn um jarðveg-
inn, þar til það flnnur vatnsleiðandi lög í honum, og
getur þannig tekið með sjer auðleyst næringarefni úr
jarðveginum og flutt þau burtu. Að slík burtskolun geti
átt sjer stað, ætti efnarannsókn, sem gerð var á vatn-
inu síðastl. vor, að gefa bendingu um. Það var tekið
vatn til rannsóknar úr Þjórsá, við upptök aðfærslu-