Búnaðarrit - 01.01.1925, Blaðsíða 134
126
BÚNAÐARRIT
flói, sem slegin eru smárjóöur í út frá bæjunum. Væri
dalurinn allur ræktaður, gæfi hann rúm íyrir 200 tún,
með 10 ha. stærð (30 dagsl.), þegar x/s af dalnum er
dregið frá, sem melar eða of ilt land til ræktunar. Nú
eru í dalnum 20 tún, sem varla eru 10 ha. á stærð til
jafnaðar. Mundi ekki mega rækta upp eitthvað af þeim
180 túnstæðum, án þess að þrengja að búendunum,
sem nú eru í dalnum. Það sem yrði að gera í þessum
dal, samhliða fjölgun býla, er að leggja veg eftir hon-
um endilöngum, stofna mjólkurbú, og taka ána, sem
fellur eftir dalnum, til rafvirkjunar.
Hafi áður lifað hjer á landinu hálfu fleira fólk en núr
ætti það að vera hægara fyrir fleira fólk að lifa í sveit-
unum, eftir því sem þekkingin eykst í búnaði og menn
læra betur að hagnýta sjer ræktað land og kosti lifandi
búpenings. Það ætti að vera fjarri öllum, að hugsa
bændum þessa lands tóma einyrkju, því að með því
yrði dregið úr möguleikum til fullkominnar menningar
í sveitum. — Landsstærð og landskostir hjer leyfa yflr
miljón manna að stunda landbúnað.
Fólkið í sveitunum veiður nú þegar að hefjast handa
til aukinnar ræktunar og fjöigun býla. Með samtökum
má á marga vegu greiða fyrir þessu máli: Það er hægt
að safna í sjóð, hvers hlutverk yrði að hjálpa til við
ræktunina. Það er hægt að leggja til frjálsa vinnu —
gjafavinnu — láta land með vægum kjörum o. fl.
Ræktun smábýla umhverfis bæina þarf að komast upp
jafnhliða sjálfstæðum býlum í sveitunum. Með þau smá-
býli er nú þegar lítilsháttar byrjun orðin. — Tel jeg
ekki úr vegi að drepa hjer á sögu eins verkamanns í
Reykjavík, sem hefir búið sjer smábýli 1 Sogunum:.
Fyrir 10 árum fjekk hann sjer landskika hjá bænum,
og var það að eins 1 ha. í frístundum írá daglauna-
vinnu vann hann að ræktun blettsins með beðasljettun
og ræsingu. Tveim árum síðar bygði hann á blettinum
og fjekk til þess 3000 kr. lán í veðdeild Landsbankans.