Dvöl - 01.07.1939, Page 78

236
DVOL
verkfágun. Ég er sannfærður um.að honum
þykir vænt um sögur sínar, eins og föður
um barn. Þess vegna býr hann þær sem
bezt úr garði, liggur yfir þeim og snyrtir
þær. Honum leyfist því oft að bera fram
stórt efni í þröngum, vandsniðnum stakki
smásögunnar, þannig að reiðilaust er af
lesandans hálfu, þótt fyllri skil væru á-
kjósanlegri.
Nefna mætti ýmsar fleiri sögur í bók-
inni, sem fram úr skara, t. d. í Svartadal,
Lygi, Sakrament, Þegar ljósin slokknuðu
o. fl. Þá mætti og nefna aðrar, þar sem
höfundinum tekst ekki eins vel, að segja
það, sem segja skal, en þess gerist minni
þörf af þeirri einföldu ástæðu, að höfund-
urinn virðist réttilega kunna að meta
eigin verk og sleppir engu lélegu frá sér.
En það ber að benda lesendunum á það
bezta, hitt skiptir minna máli, þótt fram-
hjá fari.
Bókin er sæmilega út gefin. Kápumynd
táknræn fyrir efnið — en gæti verið betur
úr garði gerð. K. S.
Jón Oddgeir Jónsson: Hjálp
í viðlögum. Gefið út á kostn-
að höf. ísafoldarprentsmiðja
h.f. Rvík.
Þetta er lítið kver, rúmar 100 blaðsíður,
samið í því augnamiði að veita tilsögn í
hjálp í viðlögum áður en til læknis næst.
Höfundurinn hefir á nokkrum undanförn-
um árum veitt tilsögn í þessum efnum á
vegum Slysavamafélags íslands.
Ætla mætti að sú hjálp, sem lærð verður
af þessu litla kveri, næði skammt, ef al-
varleg slys ber að höndum. En því fer
fjarri. í kverinu er komið undra víða við,
þegar þess er gætt, hvað rúmið er tak-
markað. Vitaskuld má lengi deila um hvað
beri að taka með og hverju beri að fresta,
þegar valið er í bók sem þessa, en reynsla
höfundarins í þessum efnum virðist hafa
orðið honum notadrjúg að sigla milli skers
og báru í þessum efnum.
Bókin hefst á stuttri greinargerð um
blóðrásina, slðan koma leiðbeiningar um
stöðvun á blóðrás og meðferð sára. Því
næst er rætt um bruna, umbúðir og bind-
ingar, beinbrot, liðhlaup, sjúkraflutning,
mar, krampa, yfirlið, aðskotahluti kal,
eitranir, rafmagnsslys og loks lífgun úr
dauðadái. Síðast í bókinni er kafli um
björgunarsund og björgun úr vök. Fjöldi
mynda er í bókinni, efninu til skýringar.
Hjálp I viðlögum er í rauninni þekking,
sem hver einasti maður ætti að afla sér.
Lítið slys hefir oft orðið að langvarandi
heilsutjóni og jafnvel aðeins vegna fá-
kunnáttu þess, sem fyrstur kom á vett-
vang. Þar er ekki einungis um að ræða
þá fákunnáttu, sem ekkert hefst að, held-
ur oft og einatt fákunnáttu, sem brýzt
út i skaðlegum örþrifaráðum. Kver eins
og þetta á ekki sízt að verða til þess að
menn kunni skil á því, hvað ekki má gera
við þetta tækifæri eða hitt, eins og það
á að auka kjark og þekkingu til þess, sem
gera þarf þegar í stað.
Það mætti e. t. v. að kverinu finna, að
höfundurinn brýndi ekki nógu vandlega
fyrir lesendum að forðast hin og þessi ör-
þrifaráð, sem gripið er til í hræðslu og
verða til ills eins. Munu flestir læknar
þekkja slíkt. En í litlu kveri eins og þessu,
er ekki hægt um vik, því til margs er
gripið, þegar í nauðirnar rekur — af þeim,
sem ekki kunna hjálp í viðlögum.
Unglinga- og barnaskólum er fengur að
þessari bók, svo og hverjum manni. En
gæti ekki höfundurinn einnig skrifað fyrir
okkur bók um það, hvernig forðast beri
slysin? K. S.
Sigurður Thorlacius: Sumar-
dagar. Útgefandi ísafoldar-
prentsmiðja h.f. Reykjavík
1939.
Bók þessi er talsvert nýstárleg. Hún er
saga um forustuá og lamb hennar, eitt
sumar — frá því ærin ber að vorinu I snjó
og kuldahryssingsviðri, og þar til að hún
og lamb hennar komast í hús næsta vetur,
þá bjargað úr lífsháska á síðustu stundu.