Morgunn - 01.06.1949, Blaðsíða 51

MORGUNN 45
hræringalögmálsins, er gæti reynst nægilega sterkt til
að upphefja orku þyngdarlögmálsins um skeið.
Ösennilegt er ekki, að vér höfum fundið hér örlitla Ijós-
glætu, máske nægilega til að mynda í hugum vorum sæmi-
lega ákveðna og ekki allt of fjarstæðukennda eða vitlausa
hugmynd um, hvað kunni að gerast, er vér höfum tæki-
færi til að athuga þessi fyrirbrigði.
Um leið og viðurkennt er, að þessi fyrirbrigði gerist,
þau séu sönn og ótvíræð í framkvæmd, er þörf á skýr-
ingatilraunum, og mér virðist, að áður greind tilgátu-
skýring mín spanni þær staðreyndir sæmilega vel, sem
hér koma til greina.
En hvers eðlis er firðhræringaorkan? Hvað veldur út-
streymi hennar? Enn sem komið er, vitum vér lítið um
þetta og ennþá minna um skilyrði þau, sem auðvelda eða
tryggja útsog hennar. Hún virðist skyld taugaorku lík-
amans en ekki vera hið sama og hún. Hún virðist ekki
geisla út frá taugahnýtunum eða meginstöðvum lífsork-
unnar, þó vel megi vera, að hún verði þar til. Sennilega
er hún eitthvað tengd kynorkunni, þó að þau tengsli séu
vafalaust næsta flókin og leyndardómsfull. En hún getur
verkað á efni og hinn efnisræna heim, birzt á mismunandi
þéttleikastigum, orðið efnisræn og áþreifanleg um stund.
Framkvæmi hennar er hvikult og óvisst. öðru hverju gerir
hún vart við sig ósjálfrátt (reimleikar) en oftar, að því
er virðist, sem sjálfboðaliði og í tilraunaerindum. Starf-
semi hennar er venjulega háð sérstöku sálar- og lífeðlis-
fræðilegu ástandi miðilsins (dásvefn o. s. frv.), og hún
er undirstaða eða grundvöllur efnisrænna miðlafyrirbrigða.
Og lengra er oss tæplega unnt að komast.
Sem stendur er ekki unnt að segja, að skoðanir þessar
hvíli á vísindalegum grundvelli, en vissulega er þó hugs-
anlegt, að mannslíkaminn sé misjafnlega skautstæður, en
þá er meiri orku unnt að streyma í gegnum hann en á
öðrum tímum. Næg dæmi um þetta má finna í efnis-
heiminum. Koparþráðurinn framleiðir ekki orkuna, sem