Morgunn - 01.06.1987, Blaðsíða 19

iðrast fyrri misgjörða. Það þyrfti ekki að vera mikilyægt að sálir
hefðu samskipti á hverju stigi hringrásar þeirra.
Nokkrar kenningar (m. a. hin almenna kristni og hin hefð-
bundna kenning um endurfæðingu,) hafa haldið því fram að
hugur geti verið í líkama og síðan án líkama um tíma í fyrir-
skipaðri íhugum og síðan aftur í líkama (fyrir starfsemi í tiltek-
in tíma). Kenningin um endurfæðingar gerir ráð fyrir mörgunt
slíkum tímabilum á víxl. Kristnin gerir venjulega aðeins ráð fyr-
ir einni slíkri víxlun (í líkarna, án líkama, og síðan aftur í lík-
ama).
Ef hin venjulega vestræna táknmynd af einkalífi sálarinnar er
röng yrði að breyta þessari umræðu.
Þessi ritgerð hefur verið skrifuð út frá hinum hefðbundnu
vestrænu skilgreiningum. Ég hef gert ráð fyrir að hugirnir séu
aðskildir. En hvað ef hinir svokölluðu einstöku hugir væru í
reynd ekki aðskildir. Hvað ef þeir væru hluti af einum huga og
skilin milli þeirra væru aðeins skil sem gætu hreyfst til, í slíkri
tilgátu væri mögulegt fyrir hugi að renna saman og því gæti hug-
mynd verið í fleiri en einum huga, eða það gæti verið mögulegt
að hugmynd sem ætti upphaf í einum liuga færðist yfir skilin í
aðra hugi.
H. H. Price notaði slíka tilgátu til að útskýra fjarhrif og hon-
um hafa fylgt nokkrir aðrir.
II. Persónuleg einsktalingsvitund og hugur
án líkama.
Þar sem við erum sammála um að hugur án líkanta getur ver-
ið til, hreyfst, lært og jafnvel haft samskipti svo lengi sem líkam-
ar eru til nota, rís önnur spurning. Hvernig einkennir hugur án
líkama hver hann er? Hann getur ekki litið í spegill til að lýsa
sjálfan sig. Getur hann ráðgast við minni sitt.
Getur hann spurt nágranna sína? Hluti yfirsýnar Decartes,
sem er hluti af trú hins venjulega manns er að sálir eða hugurinn
sé sjálfið og það eigi sér tilvist eftir að líkaminn deyr. En er
hægt að sundurgreina sálirnar?
morgunn
17