Morgunn - 01.06.1987, Blaðsíða 38

þau héldu áfram með í mörg ár, án þess að hafa neitt semband
við Buchanan. Árið 1863 gáfu þau út bók, sem bar nafnið „Sál
hlutanna“ (The Soul of Things), þar sem þau lýsa tilraunum
sínum. F>au héldu rannsóknunum áfram og á næstu tíu árum
komu út til viðbótar þrjár bækur með saman nafni. Af því að
maður hennar var prófessor í jarðfræði voru hlutskyggnitilraun-
ir þeirra oft gerðar með jarðfærðileg sýni auk annarra hluta og
sýna.
Eitt sinn fékk Denton konu sinni lítinn bút af blýi og er fróð-
legt að heyra lýsingu hennar á þeim áhrifum, sem hún varð
fyrir. Hún segir: „Á stóru svæði framan við mig til hægri og
vinstri, eða öllu heldur í NNA og NNV, er málmæð, sem, eftir
því sem ég best fær séð, hefur að geyma þessa sömu málmteg-
und. Mér virðist að þarna séu heilir klettar með þessum sama
málmi og að auðvelt sé að komast að þeim. Þetta er þó ekki eins
og ég bjóst við, því að þarna liggja óreglulega lagaðir málm-
hnullungar innan um leir og sand, en þetta virðist þó allt vera
mjög þjappað saman. Eftir útliti að dæma er þarna um að ræða
þúsundir tonna af hreinum málmi. Pað er einkennilegt hvað
þetta virðist allt vera ósnert og heilt enda þótt svo nálægt því
hafi verið grafið."
í Ijós kom að Denton sjálfur hafði heldur ekki verið kunnug-
ur þessum stað og er fróðlegt að heyra hvað hann hefur að segja
um málið: „Þegar þessi tilraun var gerð, fyrir um það bil fjórum
árum, hafði hvorugt okkar séð þessar námur; raunar hafði frú
Denton aldrei fyrr séð námu af neinu tagi. Það var fyrst eftir að
hafa sjálfur farið og séð þessar blýnámur í norðvesturhluta
landsins að mér varð ljóst hve furðulega vel lýsingu hennar og
hinu raunverulega útliti námunnar bar saman. Málminn er að
finna í óreglulega löguðum klettahnullungum, sem liggja þétt
saman innan um lög af lausum og þéttum leir.“
Við annað tækifæri fékk Denton konu sinni í hendur ofurlítið
sýnishorn af móbergi, frá uppgreftri, sem gerður hafði verið í
Pompei. Um leið og hún tók við molanum lokaði hún augunum
og samstundis (óru henni að birtast myndir, eins skýrt og lifandi
og hún væri að horfa á raunveruleg atvik. Frásögnina, sem hér
fer á eftir skráði ritari hennar. „Ég reyndi að horfa beint fram,
36
MORGUNN