Morgunn - 01.06.1987, Page 78

gerði Puharich fjöldann allan af tilraunum með hugsanaflutingi,
samfleytt í heilan tunglmánuð. Árangur reyndist bestur er tungl
var nýtt og tungl var fullt, sem benti til þess að í fyrra tilvikinu
sækti hæfni sendandans áhrifamögnun í hið aukna aðdráttarafl
(en viðtakandi væri þá hlutlaus), en í síðara tilvikinu yki minnk-
að aðdráttarafl fulls tungls viðtökunæmleika viðtkanda með þí
að auka útþenslu PSI-plasman.
Puharich er þeirrar skoðunar, að allir efnishlutir, þ. e. a. s.
ekki aðeins vitundargæddar lifandi verur, eigi sér slíkt psi-svið,
sem taki við og geymi öll utanaðkomandi áhrif. Slíkur skilning-
ur myndi a. m. k. gera manni það skiljanlegra en ella, hvernig
það má vera að þeir menn, sem gæddir eru psychometry - hlut-
vakinni skyggni eða hvað við vildum helst kalla það á okkar
máli — skuli geta lesið sögu lífvana hluta og fræðast af þeim.
Það verður að játa, að hugmyndir Puharichs eru í mesta máta
óvenjulegar. Enda þótt við föllumst kannski ekki alveg á hinn
tölfræðilega rökstuðning hans, má okkur samt finnast að Puhar-
ich eigi nokkrar þakkir skildar fyrir að draga það fram í dags-
ljósið, að efnaskipti taugakerfis okkar kunni að eiga ríkari þátt
í dulhæfni manna, en fram til þessa hefur verið talið sennlegt.
Hvað sem öllu kenningavafstri kann að líða, megum við með
miklum rétti telja, að með tilraunum sínum einum saman, hafi
Rhine og hans líkar gengið milli bols og höfuðs á hinu gamla-
viðurkennda viðhorfi eðlisfræðinganna til lífsins - að þeir hafi á
sínu sviði fullunnið það, sem kjarnorkuvísindin hafa unnið á
öðru sviði og þannig, með fullum sanni, fært okkur nærri þeim
tímamótum hugrænnar byltingar, sem jafnvel muni taka fram
þeirra byltingu, er Kopernikus hratt af stað.
Sé þetta nú svo, þá blasir þó hitt við, hversu mjög skortir enn
á, að þeim hafi tekist að leiða samtíðarmenn sína yfir þröskuld-
inn. Ástæðan fyrir því er í mesta máta einföld. Hún er sú, að
fram til þessa hefur engum tekist að beisla eða temja dulhæfn-
ina svo að hún hlaupi ekki útundan sér öðrum þræði og hlíti að
fullu stjórn manns. Hvorki örvandi lyf né dáleiðsla, svo mjög
sem þau Ijá slíkum tilraunum oft lið, geta á nokkurn hátt tryggt
það að eðlisduldir eiginleikar leysist ætíð úr læðingi. Allt til þess
hefur það reynst ókleift að leggja fram þá sjálfri sér samkvæmu
76
MORGUNN