Saga - 2003, Page 10

8
MARGRÉT GESTSDÓTTIR RÆÐIR VIÐ SUE BENNETT
þessa veru. Loks er sögunni sums staðar blandað saman við aðrar
námsgreinar eins og félagsfræði, ýmist lítillega eða afar mikið.
Það sem kennarar virðast velta mest fyrir sér er jafnvægið á milli
sögu heimabyggðar, þjóðarsögu og almennrar mannkynssögu og
einnig hversu miklum tíma eigi að verja í hvert tímabil, einkum
sögu 20. aldar. Um alla Evrópu kvarta sögukennarar undan því að
þeir eigi að kenna of mikla sögu miðað við þann tíma sem henni
er gefinn í námskrám.
I tengslum við þetta er mikilvægt að gera sér grein fyrir því að
það sem gerist í kennslustund er sjaldnast það sem stjórnmála-
menn, menntunarfræðingar eða jafnvel kennarar sjálfir ætluðust
til. Þetta kom t.d. vel fram í Youth and History könnuninni.2
Kennarar túlka það sem stjórnmálamenn og námskrár ætlast til að
fram fari í tímum og þær túlkanir eru mismunandi. Það sem eftir
situr hjá nemendum kann að vera allt annað en það sem kennarar
hafa ætlað. Þess vegna bregður mönnum gjarnan í brún þegar
skyndikannanir dagblaða leiða í ljós að íbúar ákveðins lands hafa
ekki minnstu hugmynd um hvenær frægar orrustur áttu sér stað
eða hvaða dáðir helstu hetjur drýgðu. Þess vegna sjá kennarar
stundum á prófum að nemendur hafa gjörsamlega misskihð það
sem þeim hefur verið kennt samkvæmt vel ígrundaðri og útfærðri
námskrá.
— Hvað hefur áhrifá námskrár í sögu?
í Englandi leiðir sterk hefð fyrir söguspeki til þess að Htið er á
söguna sem skipulega uppbyggt kerfi eða samsetningu sem bygg-
ist á staðreyndum eða vitnisburði, og hlutverk sagnfræðinga og
sögukennara er m.a. að skoða hvernig sögulegar heimildir eru
túlkaðar. A öllum skólastigum skiptir máh að átta sig á hvernig
þær túlkanir hafa breyst í gegnum tíðina. En tvö önnur viðhorf
eru afar áberandi og þetta sjónarmið virðist vera einhvers staðar
2 Könnunin var gerð meðal 30 Evrópuþjóða árið 1995. Niðurstöður birtust í
tveggja binda riti, Youth and History. A Comparative European Survey on
Historical Consciousness and Political Attitudes among Adolescents (Hamborg,
1997). Bragi Guðmundsson og Gunnar Karlsson sáu um íslenska hluta
könnunarinnar og birtu sínar niðurstöður í ritinu Æska og saga. Söguvitund
íslenskra unglinga í evrópskum samanburði. Sagnfræðirannsóknir 15 (Reykja-
vík, 1999).