Ný saga - 01.01.1991, Blaðsíða 55

heppilegt?
Það má kannski deila um hvort
það sé heppilegt að hafa
útlendinga við stjórn á uppgreftri
hér á landi en að þeir taki þátt í
vinnunni tel ég mjög jákvætt.
Fomleifarannsóknir hér eru
nátengdar sagnfræði vegna þess
hvað leifar eru frá nýjum tíma
og því má segja að það sé
mikilvægt að þaö séu Islendingar
sem stjórni rannsóknunum. Ég
held að það geti verið styrkur að
því að fá liðsinni erlendra
sérfræðinga því að það er mjög
mikil sérhæfing í forn-
leifafræðinni og rangt að láta
einhverja minnimáttarkennd
koma í veg fyrir að aðstoð fáist
á einstökum sérsviðum. Það eru
t.d. til sérfræðingar í ákveðnum
fundaflokkum; sérfræðingar í
munum frá 18. og 19-öld eins og
t.d. keramik og krítarpípum en
munum frá þessum tíma hefur
ekki verið mikið sinnt hér á
landi hingað til. Það verður
auðvitað að taka þeirra
niðurstöðum með gagnrýnu
hugarfari eins og niðurstöðum
annarra en mér hefur fundist
það gefast mjög vel að fá
útlendinga með í uppgröftinn
og fæ ekki með nokkru móti séð
annað en að eintómt gagn megi
hafa af því, svo fremi að stjórnin
sé í höndum íslendinga. Annars
hefur þetta komið mikið til án
frumkvæðis af okkar hálfu. Það
er bæði að fyrirspurnir berast
þaðan sem maður þekkir til,
hefur t.d. verið í námi og svo
virðast fornleifafræðingar á
ákveðnum stöðum eins og t.d. í
London fylgjast mjög grannt með
öllu sem um er að vera og
sækjast eftir að komast í
uppgreftri hvar sem er. Það hefur
ekkert verið auglýst nema núna
í vor en þá auglýstum við eftir
forverði.
Eru'Jyrirsjáattleg önnnrstór
verkefni á sviöi forn-
leifafrœði á Árbœjarsafni?
Þá dettur manni fyrst í hug
Laugarnesið. Það væri mjög
fróðlegt að grafa þar meðal
annars út af möguleikanum á
samanburði á ýmsum sviðum
við Viðey. Það var byggð á
þessum stöðum á sama tíma. Sá
bær er hins vegar friðlýstur og
kirkjugarðurinn líka, joannig að
það er alls ekki sjálfgefið að vilji
sé fyrir hendi að hrófla við jwí.
En ef af yrði, væri þetta stórt,
margra ára verkefni líka. Þetta
hefur verið rætt innan borgar-
innar og verður sennilega íyrst
athugað þegar Viðey er lokið.
Hvertiig er svo sambanái
fomleifafræöi og sagnfræöi
háttaö aö pinu viti?
Hér á landi má segja að
fornleifafræðin sé í raun sagn-
fræði með sérstakri aðferð;
annarri aðferðafræði. Til að
komast að marktækum niður-
stöðum jxirf að tileinka sér
sagnfræðina líka. Þetta verður
hrikalega grunnt ef viö ætlum
að reyna að vinna niðurstöður
einungis út frá fornleifa-
fræðilegum aðferðum hér á
landi. Við höfum ritaðar
heimildir og getum ekki notað
sömu aðferðir og t.d. við
rannsóknir á tímabilinu fyrir
víkingaöld, sem engar ritaðar
heimildir eru til um. Það er
annar tími hér og það veldur
því að þetta verður að vera
samtengt. Fyrst og fremst lteld
ég að fornleifafræöingar þurfi
að mennta sig meira í sagnfræði.
Ef maður ætlar að verða góður
fornleifafræðingur á íslandi
verður maður í rauninni að vera
sagnfræðingur líka. Hins vegar
snýr málið þannig við sagn-
fræðingum að Joeir þurfa fyrst
og fremst að kynna sér niður-
stöður fornleifafræðinga en
þurfa ekki endilega að setja sig
inn í aðferðir greinarinnar. En
j^eir verða að kynna sér
niðurstöðurnar og nýta sér þær
í eigin rannsóknum. Ég hef
orðið vör við að sagnfræðingar
hafa sýnt rannsókninni út í
Viðey töluverðan áhuga, þannig
að út frá þeirri reynslu held ég
aö frekar standi upp á
fornleifafræðinga að tileinka sér
I sagnfræði við úrvinnslu gagna.
Uppgröftur á svæöinu milli Viöeyjarstofu og kirkjunnar, snemma sumars 1988.
53