Birtingur - 01.01.1966, Side 13

fið dala. Höf. er ekki ýkja hrifinn af kvæðinu
á IV, 249. Bera hefur gleymt spegli sínum um
horð í skipinu, „Um það orti skáldið allan
daginn." Þannig talaðí hann um fyrsta kvæði
í Höll sumarlandsins.
Þinn spegil hef ég fundið fagra mynd,
fegursta mynd í lífi dauðlegs manns,
ó andlit minna drauma og draumalands,
ó dýra stjörnublik, ó tæra lind —
þinn spegil hef ég fundið fagra mynd.
I þessum spegli á heima Eitt og Alt:
það Eitt sem hef ég veikur maður þráð,
það Alt sem heitir yndi, huggun, náð,
— en aðeins hundrað-þúsund-miljónfalt;
í þessum spegli á heima Eitt og Alt.
í þínum spegli brosir sól mín best:
þín bernsku augu veit ég dýpst og fjærst
og hreinust, og þeim huliðslöndum næst
sem heita skáldið ódauðleikans gest,
í þínum spegli brosir sól mín best.
Og þessum spegli gleymdir þú í gær,
göfuga mynd, í höndum fátæks manns,
ó ríka djúpa líf, við hjarta hans
þú hvíldir viðkvæm, ástljúf, kornúng mær
... og þessum spegli gleymdir þú í gær.
Síðasta kvæði bókarinnar (IV, 258) nær ekki
heldur eins hátt:
Þótt form þín hjúpi grafh'n, granna mynd,
og geymi moldin þögla augun blá
hvar skáldið forðum fegurð himins sá,
— ó fjarra stjörnublik, ó tæra lind —
og eins þótt fölni úngar varir þær
sem eitt sinn þíddu kalinn hlekkjamann,
þær hendur stirðni er ljúfar leystu hann
og ljúki dauðans greip um báðar tvær,
það sakar ei minn saung, því minníng þín
í sálu minni eilíft líf sér bjó
af yndisþokka, ást og mildri ró,
eins og þú komst í fyrsta sinn til mín;
eins og þú hvarfst í tign, sem mál ei tér,
með tár á hvarmi í hinsta sinn frá mér.
En það er meiri festa í þessu kvæði en þeim
sem á undan fara. Skáldið virðist gera sér
grein fyrir því eina sem getur leyst hann úr
þessari togstreitu milli sinna tveggja heima.
Þessi síðustu tvö kvæði virðast vera síðri af
ásettu ráði. Kiljan hefur ekki ætlað að sýna
hvernig skáldið dafnar þegar á móti blæs —
þvert á móti, skáldið engist sundur og saman
og deyr.
BIRTINGUR
11