Ritmennt - 01.01.2005, Blaðsíða 79

Ritmennt - 01.01.2005, Blaðsíða 79
RITMENNT MUNNUR SKALDSINS eru iðulega svið átaka í Morkinskinnu, bæði í þessum þætti og víðar. Drylckjunni fylgir áköf kátína sem kallast á við öðruvísi útrás tilfinninga: deilna sem stundum leiða til ofbeldis og dauða. Þótt fátt sé sagt um drykkjuna í veislunni er munnur slcálds- ins auðvitað á staðnum og neytir matar og drykkjar, urn leið og hann lcveður sig í náð konungs með vísu um dverg. En síðan kipp- ir hann skáldinu strax úr náðinni aftur. Einkennileg hegðun Halla og nánar til- tekið munnur hans lcoma honum fljótt í vandræði. Halli rýkur burt frá konungi þar sem þeir ganga um stræti. Hann finnst síðan við grautarát. Af hverju? Vera má að hann sé að hegða sér á öfgakenndan hátt til að fá konung til að hlæja, eins og honum hefur áður telcist. En þá misreiknar hann sig illilega á konungi sem móðgast. Hann lítur ef til vill á át Halla sem yfirlýsingu um að hann hafi sparað mat við hann, þvert á fyrri yfirlýsingu. Vera má líka að ófáguð og jafnvel grótesk hegðun Halla hneyksli kon- ung, hún sé svo yfirgengileg að það sé eklci lengur fyndið. Konungur reiðist Halla og spyr hví hann hafi farið frá íslandi til ríkra manna til að gera sig að undri. ísland hefur ekki áður verið nefnt í skiptum manna. Það er engu lílcara en grautarátið lcalli landið fram og raunar ekki í eina skiptið þar sem íslendingar eru skilgreindir út frá mat.23 Nú verður munnurinn sem hafði áður komið Halla í náðina að bölvaldi hans og jafnvel bana. Þetta kvöld lætur konung- ur setja grautartrog fyrir Halla og skipar honurn að ljúka við allan grautinn. Það er ekki hægt nema að hann éti sig í hel, og þá væri líffærið sem móðgaði hans hátign orðið aftölcutæki konungs, en táknrænar refsingar Teikning: Baltasar. „Konungur: Það skal hvorugum yklcar hlýða að gera hin- um mein. Og leitaðir þú, Þjóðólfur, fyrr á Halla. Skal hann nú fá leyfi til að flytja drápuna og góð kvæðislaun, ef vel er ort." Samlestrarbókin, 1972. af því tagi voru raunar líf og yndi miðalda- manna og liður í evrópsku réttarlcerfi fram á 19. öld.24 En réttlæti lconungs felur í sér að Halli fær leið út: Ef hann getur kveðið hratt aðra vísu um dverginn getur hann bjargað sér frá auðmýkjandi dauðdaga. Munnurinn kemur þá til bjargar og bætir nú fyrir eigin misgjörðir og bólcstaflega frá sjálfum sér þar 23 Uppnefnið „mörlandi" kemur við sögu í Mork- inskinnu og víðar. Enginn vafi leikur á því að Islendingum hefur sviðið þetta heiti, sbr. Bogi Th. Melsteð, „Töldu íslendingar sig á dögum þjóðveldis- ins vera Norðmenn?" Afmælisrit til dr. phil. Kr. Kdlunds bókavarðar við Safn Árna Magnússonar 19. ágúst 1914. ICaupmannahöfn 1914, bls. 16-33 (hls. 30). 24 Sbr. Michel Foucault, Discipline and Punish: The Birth of Prison. Alan Sheridan þýddi. London 1977 (frumútg. Surveiller et punir: naissance de la pri- son. París 1976), bls. 3-16. 75
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172

x

Ritmennt

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritmennt
https://timarit.is/publication/859

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.