Vera - 01.02.2003, Blaðsíða 21

/ HORMÓNAR - TIL HVERS?
Komin á náttúrulyf
»Hún hefur tekið hormónalyf í um fimm ár og hefur einu sinni reynt að hætta. „Það var
eins og að hætta á heróíni," segir hún, fráhvarfseinkennin voru svo mikil.
«En nú hef ég fundið aðra lausn og
vona að hún dugi. Það er náttúrulyf úr
sojaafurð. Mér er sagt að kínverskar
konur finni nánast ekkert fyrir tíða-
hvörfum því þær borða svo mikið soja."
>.Þegar ég var 47 ára fór ég að fá hitakóf.
Það var svona eins og sunnanþeyr, mér
fannst það ekkert óþægilegt, jafnvel bara
þægilegt og ætlaði að láta þetta yfir mig
ganga. Þetta gat komið svona fimm
sinnurn á dag en eftir um hálft ár var
mér einn daginn alveg nóg boðið. Ég
fann að ég gæti ekki lifað svona, og fann
fyrir djúpri óeirð inni í nrér, eins og raf-
mögnun. Mér leið eiginlega best undir
sturtunni. Þá fór ég til læknis sem mældi
hormónamagnið og í ljós kom að ég var
eiginlega alveg orðin hormónalaus, sem
Þýðir að breytingaskeiðið var að verða
gengið yfir. Hann sendi nrig til kvensjúk-
dómalæknis sem ég veit að er mjög
hlynntur hormónameðferð og sá taldi
engan vafa að ég ætti að fara á hormóna-
lyf. Hans skoðun var að helst ættu allar
konur frá 40 ára til 90 ára að taka horm-
°na. Hann sagði að þeir smyrðu öll líf-
feri, sem mér skildist að væru að þorna
upp, og lýsti þessu eiginlega sem ynging-
arlyfi. Honurn þótti verst að ekki væru til
sambærilegir hormónar fyrir karlmenn.
En af hverju skyldi það vera?“
Hún segist hafa fengið hormóna þar
sem hún tók östrógen í hálfan mánuð
og prógesterón í hálfan mánuð, þess á
milli hafði hún tíðir. Hitakófm hættu,
svo og önnur einkenni en henni fannst
tíðirnar erfiðar og þær urðu æ átaka-
meiri. „Mér fannst ég vera á tíðum eða
að undirbúa mig undir þær í þrjár vik-
ur og fékk svo eina viku fría. Þessa teg-
und hormóna tók ég í tæp tvö ár en vildi
síðan hætta tíðunum. Þá var mér ráðlagt
að fá samsettu hormónalyfm og losnaði
þar með við tíðirnar. Ég man hvað það
var góð tilfmning að ganga um dömu-
bindadeildina í stórmarkaðinum og
þurfa ekki lengur á þeim að halda,“
segir hún.
Nú eru um þrjú ár liðin frá því að hún
byrjaði á samsettu hormónunum. Eftir
að niðurstöður bandarísku rannsóknar-
innar birtust í sumar og Landlæknisemb-
ættið ráðlagði konum að vera ekki á
hormónalyfjum lengur en eitt ár, reyndi
hún að hætta. En það var þrautin þyngri.
„Ég fékk svo rosaleg svitakóf, varð al-
veg ómöguleg þegar ég hætti að taka lyf-
in. Ég var í erfiðri vinnu og gat bara ekki
boðið sjálfri mér né öðrum upp á að ég
væri í þessu ástandi. Mér fannst þetta
vera líkt því sem rnaður hefur heyrt að
heróínsjúklingar gangi í gegnurn þegar
þeir reyna að losa sig við fíknina. Ég hélt
því bara áfram að taka lyfin þangað til
fyrir nokkrum dögunr að ég frétti af
náttúrulyfi sem unnið er úr sojaafurð-
um. Ég tek tvær töflur á kvöldin og eina
á morgnana og enn sem komið er hef ég
ekki fundið fyrir þessum hræðilegu frá-
hvarfseinkennum. Kínverjar borða mik-
ið af soja, það er þeirra mjólk og kjöt, og
mér er sagt að kínverskar konur finni
mjög lítið fyrir breytingaskeiðinu. Þetta
efni er líka í íslenskum jurturn, t.d. Mar-
íustakki. Það er örugglega gott að fá sér
seyði af því til að minnka einkenni tíða-
hvarfanna," segir hún að lokum.
LÆKNIRINN SAGÐI AÐ HORMÓNARNIR SMYRÐU ÖLL LÍF
FÆRI, SEM MÉR SKILDIST AÐ VÆRU AÐ ÞORNA UPP, OG
LÝSTI ÞESSU EIGINLEGA SEM YNGINGARLYFI.
Við höfum verið tilraunadýr
»Viðmælandi okkar er kona á miðjum aldri sem byrjaði að taka hormóna um 45 ára aldur.
Hún tók lyfin í sjö ár en þá var hún komin með brjóstakrabbamein sem læknar segjast nú
ekki vera í vafa um að sé afleiðing af hormónameðferðinni.
Til marks um það nefnir hún að þeir
hafi beðið hana að ráðleggja systrum
sínum sem voru á hormónum að
hætta á þeim þar sem þær væru i
nhættuhópi vegna brjóstakrabba.
»Mér finnst að konur á mínum aldri
hafi verið notaðar sem tilraunadýr, bæði
hvað varðar p-pilluna, hormónapillurn-
ar og lyfið tamoxifen sem konum er gef-
ið eftir að þær hafa fengið brjósta-
krabbamein. Ég notaði pilluna ekki
mikið, hún fór ekki vel í mig svo ég fann
aðrar leiðir. Mér er sagt að pillan sem
konum var gefin upp úr 1970 nryndi
ekki vera gefin svínum í dag. Á fimm-
tugsaldrinum fór ég að finna fyrir dep-
urð og fékk geðdeyfðarlyf en var síðan
ráðlagt af kvensjúkdómalækni að taka
hormóna, það rnyndi vera allsherjar-
lausn á mínum vanda. Það var ekki
minnst á að hormónapillur gsetu verið
vafasamar á nokkurn hátt og mér var
aldrei sagt að langtímanotkun væri ekki
æskileg. Mér skildist að best væri fyrir
mig að taka þess lyf til æviloka.“
Hún segist hafa haft svefntruflanir
vera / hormónar - til hvers? / 1. tbl. / 2003 / 21